Cuba Cuba Cuba

De Puff is in Cuba! En wij natuurlijk ook. Afgelopen maandagochtend namen we in Grand Cayman afscheid van onze vrienden van de Ebijmar en Rafiki. De Ebijmar ging op weg naar de westpunt van Cuba, de Rafiki naar Honduras en wij naar de zuidkust van Cuba. De oversteek was ruim een etmaal en dinsdagmiddag liepen we het Cubaanse eiland Cayo Largo aan.

Het inklaren verliep erg soepel. Het was wel een tijdrovende zaak. De havenmeester sprak prima Engels en verwelkomde ons enthousiast. Daarna vroeg hij ons aan boord te blijven en onze paspoorten aan hem te geven. De dokter zou er zo aankomen evenals enkele andere beambten. "Oke, prima, we gaan nergens heen señor". De dokter kwam niet aan boord en vroeg ons vanaf de steiger of we de laatste 10 dagen in Afrika geweest waren, of we last hadden van diarree en andere dingen die we niet verstonden. Ad rem antwoordde Leon op alles nee. Daarop wilde de dokter alleen nog even onze temperatuur opmeten. Met een moderne thermometer, op basis van infrarood schat ik, nam hij de temperatuur op bij ons voorhoofd. We werden gezond verklaard!

Daarna kwamen er twee beambten van het Ministerie van Landbouw aan boord. Zij kwamen ons het beleid uitleggen met betrekking tot het meebrengen van voedsel naar Cuba. We kregen een mooi briefje, dat helaas alleen in het Spaans beschikbaar was, waarop stond wat allemaal niet mocht. De man vertaalde ter plekke voor ons dat het niet was toegestaan eten vanaf het buitenland in te voeren. Dus we mochten geen eten van boord mee aan wal nemen, geen etensresten overboord gooien, en het vuilnis moet in speciale plekken in havens worden ingeleverd. Vervolgens ging deze meneer verder dat ze in Cienfuegos en Havana vooral streng waren maar dat ik hier mijn verswaren best aan boord mocht houden. Aha, is Cuba zo'n gevalletje van: "niets mag maar alles kan?" We moesten het wel opeten voordat we een van de grote steden aandoen. Toch doken de twee meneren onze voorraadkasten in. Bekeken met een vergrootglas onze aangesneden en met zwarte randen uitgeslagen kool, de aangesneden selderij, de aardappels en meer. Het was een mooie show. Alles mochten we aan boord houden, zelfs onze eieren.

Tenslotte kwam de douanebeambte aan boord. Hij dook de kajuit in en keek om zich heen. Trok een klerenkast open en zei vervolgens dat alles in orde was. Dat was simpel! Omdat het inmiddels al na vijven was, moesten we de volgende ochtend terug komen om het visum af te ronden. We mochten wel gewoon voor anker. En zo geschiedde. De volgende ochtend haalden we onze paspoorten op, haalden geld af bij de bank en betaalden 75CUC (gelijk aan een 75 USD) per persoon voor ons visum en 55 CUC (55USD) voor het inklaren. Een kleine 200 euro armer en we waren legaal in Cuba!

Ons plan is om via de zuidkust van Cuba naar het westen te varen. Uit de kust liggen enkele eilanden en archipels waar je met je zeilboot beschut kunt varen en ankeren. Het ronden van de westpunt is altijd even spannend, want kapen zijn apen, zoals Marielle van de Windoversea ooit schreef. En dit is een KAAP met KAP-itals. Vanaf daar zeilen we noordoost richting Havana om daar de Cubaanse cultuur op te snuiven. Tot nu toe loopt alles volgens plan.

 

 

 

In Cayo Largo kwamen we tegelijk binnenvaren met de Nederlandse zeilboot Blabber. We hadden al met Ing en Ben gemaild en verwachtten ze daar te zien. Samen ontdekten we het kleine eiland in een toeristentreintje en maakten een strandwandeling. Cayo Largo heeft slechts hotels en verder niets. Het strand was ruig en de kleuren blauw waren adembenemend. De mannen namen een duik in het zwembad van een van de hotels. Niemand die daar iets van zegt. Tja, alle hotels zijn van de overheid en iedereen krijgt zijn overheidssalaris uitgekeerd. Geen 'ownership' zoals we dat in de ontwikkelingssamenwerking noemen. Dus het zal ze een worst wezen of jij een plons neemt.

 

 

 

Dezelfde dag klaarden we alweer uit om donderdag te kunnen vertrekken naar Isla Rosario. In Cuba moet je tussen havens in- en uitklaren zodat de overheid kan volgen waar je bent. Je mag ook absoluut geen mensen aan boord nemen bijvoorbeeld. En we horen van de Blabber dat hen gesommeerd is de dinghy altijd goed af te sluiten. Niet omdat hij anders gestolen wordt, maar omdat men bang is dat Cubanen ermee vandoor gaan, het land verlaten. Zo wordt alles hier gecontroleerd. Bij onze stop in Isla Rosario merken we hier in ieder geval niets van. Het is een natuurgebied en hier wordt niets gecontroleerd. Een drietal Cubaanse biologen die hier zijn gehuisvest komen ons lobsters aanbieden. We ruilen drie grote lobsters tegen twee borden, twee blikjes bier en wat visgerei. Met de Blabber en een andere Nederlandse zeiler Rob houden we een strand-BBQ. Rob vaart al jaren en jaren rond op zijn catamaran. Hij verzamelt conch-schelpen en laat ons kennismaken met deze delicatesse. We stoken een fikkie, koken de conch in zijn eigen schelp in het vuur om ze vervolgens nog even te grillen. We proeven een stukje. Het is net rubber, maar de smaak is heerlijk. Eerlijk is eerlijk, doe mij toch maar de lobster. Het wordt weer een unieke avond. Unieke mensen. Uniek eiland. We kunnen nu al geen genoeg krijgen van Cuba.

 

 

Vandaag zijn we uitgenodigd bij de biologen aan wal voor een vis- en lobster BBQ. Aardige gasten die Cubanen! We houden jullie op de hoogte van wat we meemaken!

P.S. De komende weken hebben we geen toegang tot internet en plaatsen we de blogs met behulp van onze SSB zender. De foto's komen dus wat later!

Captain Cayman!

We zijn op Cayman. Maar dat wisten jullie al. We zitten in de Cayman Coffee Company onze internetzaken te doen. Het wachtwoord van de WiFi is heel toepasselijk: betterthanstarbucks. De prijzen zijn in ieder geval hoger dan die van Starbucks... en nou is Starbucks al niet de goedkoopste... Bij een cappuccino voor USD 5 krijg je helemaal gratis ;-) flitsend snel internet. En dat is lekker! En de koffie trouwens ook.

Disney Wonder! 

Cayman. Leeft van het toerisme. Er liggen hier gemiddeld twee cruiseschepen per dag met een maximum van vijf. Vandaag is het schip Disney Wonder van Walt Disney in town. Walt Disney heeft vier cruiseschepen met name gericht op familievakanties. De kinderen huppelen rond in kleurrijke en glitterende t-shirts en petjes met hun favourite Disney-figuur. Leon ontdekt een nieuwe hobby: bewonderen van cruiseschepen. Om 7 uur 's ochtends komen ze de baai binnenvaren. De pilot boot vaart ze tegemoet en begeleidt ze naar de ankerplaats. "Good morning Captain! Welcome to Cayman. Captain, I recommend you to drop the port anchor. Still 300 meters to go Captain. Another 200 meters to go. This is looking gooood Captain! Another 100 meters. Counting down Captain. We need to drop the anchor in 8 meters of water. Yes Captain, move forward another 20 meters. Okay, I will check the bottom. No corals. You can drop your anchor Captain!" Vervolgens gaat het gesprek verder. "The anchor is digging in Captain. Dug in 50%. Anchor dug in 80%. Anchor is fully dug in Captain! Thank you for your cooperation. Have a good day Captain!" Het duurt ruim een uur en dan ligt het schip op zijn plek. Pilot boot en Captain zijn content. 

Deze service lijkt ons ook wel wat :-). "Puff, please move forward. Looking good Captain. Drop your anchor in 2 meters of water Puff. Anchor digging in Captain!" Helaas pindakaas, we zullen het toch zelf moeten uitzoeken. Maar ach Leon, ik ben de beroerdste niet. Ik wil je best aanspreken met Captain zo af en toe. Doe mij een koud biertje Captain ;-). De pendelbootjes leggen vervolgens aan en de passagiers worden uitgeladen. Een vracht toeristen wordt losgelaten op het eiland. 100 dollar voor een taxiritje. Met 50 man boven één koraalkrop snorkelen. Of gewoon een biertje pakken a 6 dollar per stuk. Het kan allemaal op Cayman! Wat zijn wij toch mazzelaars dat we hier gewoon met onze eigen boot liggen. Snorkelen doen we bij onze eigen koraalkrop. En een biertje drinken we gratis en voor niets op ons voordek bij ondergaande zon. Daar kan geen cruiseschip en pilot boot aan tippen!

Selfie! Ladies only! vlnr Frieda, Marlene (Rafiki) en Margot (Ebijmar)

Het eiland heeft niet heel veel te bieden. Toch heeft het eiland een relaxte feel. De huizen zijn gekleurd zoals overal in de Caribbean. De mensen zijn hartelijk, het zonnetje schijnt en het water is azuurblauw. We liggen met zo'n 8 zeilboten aan evenveel moorings. Helemaal gratis! En inklaren kost hier ook niets. Al met al hebben we het best naar onze zin in Cayman. Dat komt natuurlijk ook door het goede gezelschap. We liggen hier met de Nederlandse schepen Ebijmar en Rafiki. Loud en Marlene (Jaja Limburgers!) hebben ons hier opgewacht. In 5 dagen tijd hebben we op alle drie de boten een borrel gehad en hebben we met z'n allen een busje gehuurd en het eiland verkend. Druk programma! Het kost weinig moeite om na de maanden in Nederland het cruisersleven weer op te pakken. We genieten van onze quality time samen, de boot en de lusten van de Carieb. Maar bij cruisen hoort ook weer afscheid nemen en vertrekken. Morgen vertrekken we naar Cuba. Een lang gekoesterde droom gaat in vervulling. Cultuur opsnuiven in het (nog) traditionele Cuba. Het internet daar is zeer beperkt weten we van onze voorgangers. Dus de komende maand horen jullie wellicht minder van ons. We zullen hoe dan ook ons best doen om jullie op de hoogte te houden van ons reilen en zeilen.

Nog voordat ik dit stukje tekst getypt heb, is mijn video ge-upload. Nog nooit heb ik zo snel een video kunnen oploaden. Voor de die-hard zeilfans staat hieronder een filmpje van onze oversteek naar Cayman. Inclusief beelden van de harde wind en hoge golven de laatste dag. Ach ja, Op beeld ziet het er altijd minder indrukwekkend uit. Maar het is hoe dan ook een gaaf zeilfilmpje!

Dwars over de Caribische Zee: Dansen op zee

Dag 1 en 2: De tango

Laatste zonsopkomst voor vertrek

We dansen de dans van de verleiding met de Caribische zee. We kijken elkaar aan, draaien dan onze hoofden van elkaar weg en bewegen samen in ademloze harmonie. Daar hebben we geen blikken voor nodig. De passen zitten in ons geheugen. Het gevoel leidt ons. We zijn de dans. De dans is vurig, vergt constante aandacht en perfectie. We raken in een trance, verdoofd door deze verleidelijke aantrekkingskracht.

De aantrekkingskracht van de zee. Het is moeilijk te omschrijven. Overal om je heen water. Diepblauw. Water dat de hele wereld met elkaar verbindt. Over het water kun je overal komen. Overal en nergens. Want op zee ben je nergens. Op zee is er leegte. Op zee is er niets. Slechts het ritme van de oceaan. Al het andere vervaagt. Een plek om je terug te trekken. Een plek waar absoluut niets hoeft. Een plek waar maar één ding moet. Overleven. In dans. Vandaag dansen we de tango.

De dans duurt al zo'n 48 uur. Twee etmalen zijn we onderweg op de oversteek van Panama naar de Kaaiman eilanden. We hebben een zwak tot matige wind en onder vol zeil glijden we naar het noorden. Elke oceaan heeft haar beruchte stukken zee. Op onze reis is dat dit stuk van de Caribische zee. Het stuk van Panama naar het noorden is niet altijd goed te bezeilen. Het kan hier spoken. De wind staat vaak in de verkeerde hoek waardoor de tocht een uitputtingsslag kan worden. De reden dat veel zeilers de rondtoer naar Colombia en Panama niet maken. Maar met het juiste weer kan ook deze tocht puur genieten zijn. Tot nu toe verloopt alles heel goed. We hebben een oostelijke wind en de stroom loopt een knoop mee. Aan de wind maken we een goede voortgang. Maar de oversteek naar de Kaaiman eilanden zal 5,5 dag duren en het venijn zit hem zoals altijd in de staart. Dus we tellen onze zegeningen.

Dag 3: Te moe om te dansen

Vrachtschip vaart voor ons langs

Het is 02.00 u 's nachts. Ik kan mijn ogen nauwelijks open houden. Leon ligt er pas twee uur in. Mijn wacht duurt nog evenzo lang. We hebben vandaag geknald. Gemiddeld 6 knopen, mede te danken aan een fikse stroom mee. Nu kabbelen we voort met een kleine 5 knoopjes per uur. We hebben echt totaal niets te klagen. Waarom gaan mijn gedachten dan steeds uit naar de aankomst in Kaaiman? Aankomen blijft een doel. Het is moeilijk om het aankomen los te laten. Doorlopend bekijken we hoe snel we gaan, welke scenario's we kunnen berekenen die leiden tot verschillende tijden van aankomst. Daar kunnen we iedere dag weer uren mee vullen. Uren waarin we vanzelfsprekend niet bezig zijn met leven in het moment. En dat zit me een beetje dwars. Zo veel oversteken liggen er niet meer voor me. Daarom wil ik extra genieten van deze. Maar ook nu ben ik te moe om echt te genieten. Op de AIS zie ik een vrachtschip op mijn pad komen. Dat geeft het komende uur weer wat afleiding. En dan is het nog maar één uur voordat ik Leon kan wakker maken. 

We hebben stralend blauwe luchten overdag en heldere sterrenhemels ‘s nachts. De wind is tussen de 10 en 15 knopen en de golven rond 1 meter, soms iets hoger. Echt de ideale situatie. Een bekend zeilkoppel schreef in een al even bekend boek over 'de moeder der alle weergaten'. Dat ging over de beruchte oversteek van Fiji naar New Zeeland. Nou is dat absoluut hele andere koek. Maar ook hier kan het spoken. Ik moet steeds aan die uitspraak denken. Tot nu toe hebben wij een perfect weergat te pakken. Zou het zo blijven?

Dag 4: De Weense Wals

Na de sneltrein van gisteren ontwaak ik vandaag in een andere wereld. De wind is verder gedraaid en komt precies half binnen. Puff is niet vooruit te branden. De wind is al dagen niet erg constant en nu komt er met elke vlaag zoveel kracht op het roer (helmstok) dat onze automatische piloot uit het roer loopt. Leon is net zijn bedje ingedoken voor zijn tweede slaap. Ik krijg Puff niet onder controle. Fok inrollen (genua staat erbij). Autopiloot erop. Windvlaag. Autopiloot eraf. Windvaan erop. Wind kakt in. Windvaan eraf. Dan maar met de hand sturen. En ondanks de moeite en kracht sleuren we door het water met een magere 3,8 of 4 knopen. Ik heb er de balen in. Het wordt zo'n dag. De ik-zit-er-even-doorheen-dag. Leon kan de slaap niet vatten en klimt uit bed. Ook hij wordt aangestoken door mijn humeur en samen zitten we te mokken. Ik ben moe, misselijk en hongerig. Maar opstaan en eten pakken kost te veel energie. Ik plak van de zonnebrandcreme. Het afvalwater in de gootsteen loopt niet weg omdat we op een oor liggen. Daardoor dringt de geur van afvalwater mijn neus binnen. Het is zeezeilen en het hoort er allemaal bij. Wat niet helpt is dat het weergat zich rap gaat sluiten voor ons. De wind gaat nu al naar boven de 20 knopen aantrekken op zondagavond, een windkracht 6. Verwachte aankomst voor ons is maandag. Hoog aan de wind zeilen met een windkracht 6 op de Caribische zee lijkt ons geen lolletje. Maar we hebben geen keuze.

Later op de dag: De emoties zijn eruit en de wolken drijven langzaam over. Het is nog steeds stralend weer. We zetten een paar uurtjes de motor bij om accu's te laden en tegelijkertijd wat extra snelheid te maken. Over 18 mijl komen we bij de Rosalinde bank en daar krijgen we weer 2 knopen stroom mee. We kunnen niet wachten! Leon duikt zijn bed in om de verloren uurtjes slaap in te halen en ik doe een schoonmaakronde. Het wordt een heerlijke rustige middag. Het best omschreven als een Weense wals. Vloeiend, elegant, beetje saai misschien. Maar wanneer goed gedanst een echte wegdromer. 

De vierde nacht is er een van puur genieten. We komen eindelijk fysiek in ons ritme en voor het eerst ben ik goed wakker. De boot kabbelt voort op een rustige zee. Door de stroom mee hebben we een goede snelheid bij extreem kalm weer. Ik lig onderuit naar de hemel te kijken en zie de ene na de andere vallende ster. Er is voor mij geen twijfel mogelijk dat Jan met ons mee vaart.

Dag 5: Moderne dans of hiphop?

Ik ontwaak ontspannen en uitgeslapen. De zon schijnt, de boot loopt, wij zijn in ons welbekende vacuüm beland. Waren we het er gisteren nog over eens dat lange afstanden zeilen niet onze hobby is, hoeft er van mij vandaag geen eind aan komen. En dat is de kern van het zeezeilen. Altijd op zoek naar de juiste balans. Tussen snelheid, comfort en alles heel houden. Tussen liefde voor de zee en de elementen en groot ontzag voor dezelfden. Tussen op zee zijn en veilig aankomen. Misschien is de moderne dans dan toch de beste metafoor. Een dans tussen twee geliefden die elkaar tot het uiterste drijven. Elkaar tot grote hoogten brengen, maar elkaar tegelijkertijd tot op het bot uitputten. De elementen en wij, vol verlangen vliegen we elkaar in de armen om vervolgens ontgoocheld elkaar de rug toe te keren. Toch zullen we altijd bij elkaar terugkeren. We kunnen niet dansen zonder het ritme van de oceaan.

02.30u. We hebben net de zeilen verkleind. De wind is zoals voorspeld door onze Amerikaanse weerguru aangetrokken naar boven de 20 knopen. We varen ruim aan de wind. De golven beuken tegen de romp van Puff. We dansen de hiphop. We hippen en hoppen van golf naar golf. Niet vloeiend en elegant zoals we gisteren nog voortgingen. We dansen weliswaar op het ritme van de oceaan maar de dans is chaotisch, bewegingen komen uit onverwachte hoeken en zijn statisch. Stoer. Ongetemd. 

04.30u: De wind is verder aangetrokken. Op onze handwindmeter meten we een constante 27 knopen (beginnende windkracht 7). Ik duik nog een uur mijn bed in. Dan word ik wakker van een beuk, Puff geeft zich over en rolt met de golven mee op haar zij. Vervolgens komt ze weer net zo snel recht en wacht geduldig op de volgende golf. Zij is in haar element. Hier is ze voor gebouwd. Ik kijk naar Leon en zie een verbeten gezicht. Hij bekijkt iedere golf die op ons af komt met argusogen. We leggen een tweede rif en denderen voort met de kotterfok erbij. Het waait inmiddels ruim 30 knopen. Buiten en binnen verschillen de werelden totaal. Binnen zitten we in onze veilige cocon. Puff beweegt heel traag en beheerst. Geen moment verliest Puff de controle. Buiten is het een kermis. Ik zit aangelijnd in de kuip om hier en daar wat camerashots te nemen. Shhhhh klets, golf over me heen. Nat duik ik de kajuit weer in. We blijven lekker binnen en laten Puff het werk doen. Nog 25 mijl te gaan nu. 

08.00u: Uitgeput zien we voor ons land opdoemen. 600 mijl in 5 etmalen. Check! Puff across de Caribbean Sea. Dubbel check! Puff in Kaaiman. Check, check, dubbel check!

Life is good!

Het leven is weer van ons. En wát voor leven. Terug in San Blas. Terug in dat kleine grootse paradijs. Waar de Kuna indianen voorbij varen in hun boomstamkano's, waar kokospalmen de horizon innemen, de onderwaterwereld adembenemend is en waar wij weer dichter bij onszelf komen.

Zeezeilen is een levenswijze en zeenomaden zijn onze familie in deze zeeën van water. De warmte, gastvrijheid en hulpvaardigheid van medezeilers is altijd hartverwarmend en zo ook nu weer. Met Ed en Mar van de Ebijmar (toepasselijke naam he?! doordenkertje) varen we van Isla Linton terug naar San Blas. Maar voor vertrek willen wij natuurlijk de apen nog spotten. De apen met wiens gebrul ik wakker word sinds we terug op Puff zijn. De apen leven onder andere op een eiland voor de kust. Daar waar wij voor anker liggen. Een rondje in de dinghy en we spotten ze al gauw. Tja, moeilijk te ontkennen dat wij mensen familie zijn van de apen. Met grote ogen kijken we hoe ze traag of juist in schrede pas voorbij komen lopen op hun voeten, handen in de lucht.  Ze slingeren van palmboom naar palmboom of spelen verstoppertje achter een bos mangrove. Missie geslaagd! En dan nu anker uit de grond en naar San Blas.

Ebijmar loopt ons voorbij op weg naar San Blas

We hebben een pittige zeiltocht voor de boeg. De wind staat net iets te veel op de kop en de deining van 1,3 meter is in werkelijkheid algauw 2 meter. En daar moeten we 45 mijl (80 km) tegenin. Met de motor in eerste instantie erbij loopt Puff lekker over de golven heen. Puff is een buffel, zwaar gebouwd, intimiderend uiterlijk, maar oh zo'n klein hart. Ze gaat voor ons door het vuur en wij voor haar. Dat is vandaag ook weer duidelijk. Met, zo horen we later van de Ebijmar, ook nog een knoop tegenstroom zijn we voldaan en trots als we voor de zonsondergang het anker in West Lemon Cays, San Blas laten vallen. Zei ik voldaan? Ik bedoel stikkapot...we kunnen geen boeh of bah meer zeggen. Vroeg op stok vanavond!

We nemen een dag de tijd om bij te komen. Ed en Mar liggen naast ons en willen al evenzeer niets doen. Toch hijsen we ons in de middag in de dinghy voor een rondje snorkelen. Ach vervelend... Leon kan helaas het water niet in. Voor vertrek uit Linton had Leon namelijk een klein ongelukje. Een ongeluk zit altijd in een klein hoekje. In dit geval een zeer klein hoekje. Leon kwam met zijn hoofd klem te zitten tussen een zonnepaneel en een schroefje op de reling. Ingrediënten: Een niet goed vast gezet zonnepaneel; een slangenmens; een roestplekjes op de chromen reling; een busje chroompoets; een duw tegen het zonnepaneel. En ja, dan zit je klem met je kin in een schroef. Konden we eindelijk de EHBO kit eens tevoorschijn toveren. Twee zwaluwstaartjes en een afdekkend verband later waren we good to go. Helaas kan Leon hierdoor niet in het water.

We verplaatsen met de Ebijmar naar het eiland Esnasdup. Er lijkt over enkele dagen een goed weergat aan te komen voor de oversteek naar de Kaaiman eilanden. We trekken ons daarom nog drie dagen terug in de zuiverste schoonheid die San Blas te bieden heeft. Een plek waar Leon langzaamaan de rust begint te vinden. Waar hij zijn zorgen neerlegt in het parelwitte zand en laat wegspoelen door de zee. Het is als therapie. Alsof je hart zich opent voor hier en nu. De grijze wolken in je hoofd drijven weg en de zon schijnt diep naar binnen. Verlicht je geest en verwarmt je hart. Jee, wat gaan we het hier missen. Ergens zijn we nog niet klaar met San Blas. Maar een nieuwe horizon roept en dat is goed. Zo blijft deze plek in onze herinnering altijd haar magie behouden.

Ebijmar gefotografeerd vanuit de mast van Puff

Puff gefotografeerd vanuit de mast van Ebijmar

Deze laatste week in San Blas is onvergetelijk mede dankzij Ed en Mar. Bij ondergaande zon BBQ-en we vis op stok. Onder het genot van een goede fles wijn staan we stil bij dit mooie leven. We zijn allen dankbaar dat we dit leven mogen leven. Deze BBQ op het strand vond overigens plaats vóórdat Ed in het water werd achtervolgd door een krokodil. Krokodillen in San Blas? Ja heus! Ook wij dachten dat het een broodje aap verhaal was... Videobeelden van de croc volgen later. Daarna blijven we toch liever aan boord. We doen de laatste klusjes aan Puff en Leon gaat de mast in voor een check-up, ahum, fotoshoot bedoel ik. Ed regelt via het San Blas cruisers radionetje een tweedehands marifoon voor ons (topperrrr die Ed!). In San Blas of all places! Een derde boot fungeerde als tussenboot en zo kwam de marifoon uiteindelijk bij ons terecht.

Thanx E&M for a great time!!!

Vandaag maken we de boot klaar voor de aanstaande tocht. Morgen vertrekken we voor een tocht van 5 etmalen naar het noorden. Een nieuw tijdperk, nieuwe bestemmingen. We kijken uit naar Cuba en wellicht de Bahama's. We hebben gezonde zenuwen maar vooral heel veel zin. De weersvoorspellingen zijn rustig. Dat is een zegen als het om de Caribische zee gaat. Op maandag checken we weer in. Naar verwachting vanuit de Kaaiman eilanden. 

Back home: A trip down memory lane

Ik kijk uit het raam van de taxibus die ons vanaf het hotel in Panama City naar de boot in Panamarina brengt. We rijden door weelderig groene bergen, zien hier en daar een rivier of een groot meer. Het is een prachtige omgeving, maar toch zie ik hem eigenlijk niet. Ik kijk wel, maar zie niets. Mijn gedachten gaan terug naar de vorige keer dat we deze weg namen. Toen waren we op weg naar Nederland. Klaar om met Jan de strijd aan te gaan. Opgelucht dat we eindelijk op weg naar huis waren, na dagen van verwaaid te hebben gelegen in San Blas en daarna de boot voor onbepaalde tijd te hebben afgetuigd. Opluchting, verlangen, vrees, hoop, machteloosheid, verdriet, al die gevoelens van toen passeren nu de revue. Achter me hoor ik Leon zuchten. Bij hem is het al niet anders. Iedere stap van de afgelopen dagen was voor hem een walk down memorylane. Het vliegveld, daar waar hij zo blij was dat hij op weg naar huis was. Het hotel waar we gespannen maar met goede moed een paar uurtjes slaap pakten voor onze vlucht. En nu hier in de taxi de aanblik van dit prachtige land. Ik weet dat hij zich ook afvraagt hoe het zal voelen straks op Puff. 

Laatste klusjes voor vertrek
naar Nederland in januari

Mijn hart begint letterlijk sneller te kloppen als we vanaf de parkeerplaats van de marina richting de kade lopen. Er komt een huppel in mijn pas en ik voel het kleine waakvlammetje van binnen ontbranden in een warm vuurtje van geluk. Puff is bijna in zicht. We zijn bijna thuis. Hoe groot is ook nu weer het contrast met de laatste keer dat we achter ons keken, volgepakte tassen in de dinghy, weg van Puff. We dachten toen dat we haar misschien nooit meer zouden berijden, nooit meer met haar zouden dansen op het ritme van de oceaan of ons zouden laten beschermen door haar sterke body. We hadden toen niet kunnen bedenken waar we vandaag de dag staan. Het heeft geen zin om af te dwalen naar wat-als-gedachten. Het heeft geen zin om te bedenken dat we Puff hadden willen opgeven om Jan te redden... Want natuurlijk hadden we dat gedaan. Maar die keus kregen we niet. Deze gedachten hebben totaal geen zin. En dus begint het vuurtje in me te groeien en krijg ik het warm bij de gedachte om thuis te komen. Thuis op Puff. 

Kale Puff rustig dobberend in Panamarina

Hoe zou ze erbij liggen? We weten dat ze er van buiten goed bij ligt. Onze prachtig gelijnde statige dame ligt er met opgeheven hoofd bij. Dat weten we omdat lieve zeilvrienden van de Panache, van de Ebijmar en van de Omweg in de afgelopen maanden fotootjes hebben doorgestuurd van Puff. Lief! Maar wat we binnen zullen aantreffen weten we niet. Dagen zijn we in de weer geweest in januari om alles zoutvrij te maken, zeilen spoelen, lijnen wassen, laatste roestplekjes aanpakken, de boot desinfecteren (oftewel beestjes-vrij maken) en waar mogelijk ventilatie creëren. Zou dit genoeg zijn geweest? Vol spanning openen we de kajuitingang. Binnen is het donker. Het ruikt niet naar de ietwat zure en muffe lucht van schimmel. Goed teken? We ontdoen de ramen van hun hoezen en laten het zonlicht naar binnen vallen. Overal waar we kijken ziet ze er pico bello uit. Maar dan de BIG 3! De motor, de watertanks en het onderwaterschip. Tromgeroffel graag. Daar gaan we... Motor. Check! Watertanks. Check! Cristal clear. Onderwaterschip. Dumdumdum..... Wow, dat hadden we niet durven dromen. We vegen de aangroei er zo af en als Leon de plastic zak die we om de schroefas gebonden hadden verwijdert, komt daar een schone schroef onder de vandaan. Dat is een opluchting. We blijken uiteindelijk één casualty te hebben en dat is de marifoon. Vervelend, maar niets aan te doen en we hebben genoeg back-up. Handmarifoon, SSB zender en satelliettelefoon. 

Het voelt goed om weer op Puff te zijn, om ons eigen leven weer te leven. Ons leven heeft de afgelopen maanden stil gestaan. Op pauze. Mute. Repeat. Leon heeft alles binnen zijn macht gedaan om zijn moeder bij te staan. Na het overlijden van Jan richtten we een crisiscentrum in in huize Blauw. Eerst het regelen van de uitvaart, daarna de administratieve afhandeling van Jans' overlijden. Jan, no offense, maar het is nogal een administratief gedoetje, doodgaan... Gelukkig had Jan alles tiptop geregeld en komen we al snel daarna toe aan het verwerken van het grootste verdriet dat we in ons jonge leven ooit gehad hebben. We praten veel, vangen elkaar en José op. Daarnaast pakt Leon de klussen in huis aan. Zet de houten vloer in de was, maakt de tuin klaar voor het voorjaar en neemt met zijn moeder de slaapkamer onder handen. Hij bijt zich erin vast. Is het plichtsbesef? Is het afleiding? Het is in ieder geval uit immense liefde en groot respect voor zijn moeder. Mijn family-man. Wat een topper!

Maar nu is het me-time voor Leon. Hoe voelt híj zich? Hoe moet híj nu verder? Alles aan boord herinnert hem aan zijn vader. De gashendel waar Jan tot in den treuren op ging staan waarna onze Puff meer dan eens onder luid gebrul een stoot naar voren gaf. De boormachine in het vooronder die we voor de reis cadeau kregen. "Zó handig met twee accu's", aldus Jan. Maar ook kleine dingen die Leon uit de kastjes trekt, een rolletje tape of een petje. Jan was een van onze meest fanatieke volgers en had altijd overal een mening over. Stront eigenwijs was hij ook. Soms best irritant aan boord. Maar wat hadden we hem graag erbij. Tot drie keer toe bezocht hij ons tijdens deze reis. Drie prachtige vakanties aan boord van Puff en op Curaçao waar hij getuige was van de bruiloft. En nu wordt Leon met al die momenten geconfronteerd. Het heeft tijd nodig om alles een plek te geven. Toch overheerst vandaag de opwinding. We zijn thuis. We kijken uit naar de komende maanden. We mogen weer genieten. Maar het koning-van-de-wereld-gevoel dat we hadden is er niet. Misschien zal het weer komen. Als de tijd rijp is. 

Gisteren hebben we inkopen gedaan voor de komende maand. Samen met Ed en Mar van de Ebijmar gingen we op pad naar Colón. Diesel, water, eten, we zitten weer tjokvol. Donderdag varen we naar San Blas om daar te wachten op een mooi weergat voor de eerste etappe van 600 mijl naar het noorden. Ik schreef het al eens eerder. Mooie dingen in het leven moet je minimaal twee keer doen. Dat deden we in de Tobago Cays en dat doen we nu weer in San Blas. Paradise, here we come once more! Puff is er klaar voor. Wij ook. We hebben er zin in. Ready, set, go! 

Gezellig met Ed en Mar een biertje drinken bij het fort van Portobello