Vertrekkersinfo

Nog nét op tijd voor het oversteekseizoen 2015 van Europa naar de Carieb gaat beginnen, heb ik hieronder de vertrekkersinfo geupdate voor de Carieb. Naast de info over in- en uitklaren, mooie bestemmingen, inkopen en dergelijke, heb ik een alinea gericht op de keuze voor landfall in de Carieb en routering in de Carieb. Ook beschrijf ik verschillende opties voor het doorbrengen van een orkaanseizoen. Doe er je voordeel mee! 

Algemeen: De info gaat over bestemmingen, bootuitrusting/inrichting, formaliteiten, het weer, de kosten en administratieve zaken. Het is zeker niet alomvattend en ook niet te technisch want de goed voorbereide vertrekker is al jaren bezig de boot op orde te krijgen en de reis voor te bereiden. Ik richt me daarom op concrete en praktische tips over mooie bestemmingen, wat is onmisbaar aan boord en handige weetjes. Meer info over de uitrusting van Puff, kun je lezen onder het tabblad 'Over Puff'. 

Laatste update: 10 november 2015

1. Routeplanning/bestemmingen 
    1a. Routeplanning/bestemmingen aan de oostzijde van de Atlantische Oceaan
    1b. Routeplanning/bestemmingen in de Carieb

    1c. Meerjarig rondje Carieb/ doorbrengen orkaanseizoen

2. Bootuitrusting en -inrichting (onmisbaar en nice-to-haves)

3. Leven aan boord

   3a. Bevoorrading voor de Atlantische oversteek.

   3b. Carieb
4. Formaliteiten (in- en uitklaren)
5. Weer (via internet en aan boord)
6. Kosten
7. Administratie en verzekeringen

1. Routeplanning/bestemmingen

1a. Routeplanning/bestemmingen aan de oostzijde van de Atlantische Oceaan: 

- de Spaanse Ria's waren voor ons de grootste openbaring van de eerste 6 maanden. Het is een prachtig scherengebied met honderden ankerplekken en mooie eilanden. En dat toch relatief zo dicht bij huis. Ons advies: plan ruime tijd voor de Ria's. Het is het perfecte gebied om het cruisersleven te leren kennen. In de 6 weken dat wij in de Ria's vertoefden, lagen we slechts 7 nachten in een haven. De havens zijn dan ook vrij duur (30 euro voor 8-10 meter). Voordeel is dat Spanje qua levensonderhoud erg goedkoop is. Nadeel is het koude zeewater. Hoogtepunten: Isla Ons en Isla Cies. Zorg dat je een ankervergunning aanvraagt. De jachthaven in La Coruña helpt je met de nodige papieren. Binnen 2 weken krijg je de vergunning kosteloos in je mailbox. 

- de Portugese westkust moet je nou eenmaal voorbij, maar is weinig aantrekkelijk. Het zijn vooral zeer lange dagtrips (of een nachtje door). Enkele gevreesde rivieraanlopen vonden we erg meevallen, zoals Figuera da Foz en Porto. Maar we hadden dan ook erg weinig wind en deining. Andere dagen hadden we vooral zuidwesten wind (inderdaad geen Portugese Noord...). Porto en Lissabon mag je niet missen! 

- een andere geweldige plek vonden wij Alvor in de Algarve. Wij ankerden in de ingang van dit waddengebied en lagen er erg rustig. Genieten achter het anker na de toch vrij saaie Portugese kust met peperdure havens (duurste haven 40 euro voor 8-10 meter). Het waddengebied bij Faro vonden we an sich minder mooi, maar het eilandje Ilha Culatra met de blijverslagoon is fantastisch! 

-Marokko! Na lang twijfelen tussen Madeira en Marokko als bestemming, zijn we dan toch naar Marokko gevaren. Marokko was tot nu toe een van de hoogtepunten van onze reis. De invaart van Rabat is magisch. Je waant je in een sprookje van duizend-en-een nacht. Het land is prachtig, je kunt er met een auto makkelijk rondtrekken en de mensen zijn erg vriendelijk. Marokko aanvaren vereist de nodige planning. Je kunt Rabat alleen met hoog water binnen. Dus probeer je aankomsttijd ruim vóór of rond hoog water te plannen. Als je 5 tot 10 mijl uit de kust bent, kun je de haven oproepen die vervolgens een pilotboot naar buiten stuurt (in principe 24-uurs service). De haven reageert echter niet accuraat. Ze hebben een handmarifoon en ze hoorden ons niet goed. Binnenvaren zonder pilot is een absolute no-go. Blijven oproepen dus. De deining op zee mag niet hoger zijn dan 2m want dan gaat de haven dicht. De haven is zeer strikt en tijdens ons verblijf was hij gedurende een week gesloten. We begrijpen nu waarom want brekers staan over de hele breedte van de ingang. Let bij vertrek uit Zuid-Europa dus op de voorspelde golfhoogten. Kom je Rabat niet in, dan kun je 30 mijl verderop varen naar Mohammedia. Deze haven is altijd toegankelijk. De haven van Rabat is erg goedkoop (nog geen 10 euro per nacht voor 33 voet). Helaas maakte Marokko afgelopen jaar haar reputatie wat betreft visnetten waar. Voor de (gehele?) kust liggen oppervlaktenetten. Deze netten zijn gelukkig verlicht. Maar ervaring van vertrekkers 2014 is dat je de netten vaak te laat ziet om het einde van de slinger lampjes nog te kunnen ontwaren. De lampjes zijn groen, wit of blauw. We hebben er geen systeem in kunnen ontdekken. Veel boten zijn in de netten terecht gekomen. Sommigen hebben zichzelf losgesneden, bij anderen schoten vissers te hulp. Ons advies is: blijf 40 tot 50 mijl uit de kust vandaan. De netten lagen afgelopen jaar in ieder geval tot 30 mijl uit de kust. Vanaf een waypoint 50 mijl buiten Rabat, kun je haaks naar Rabat varen. Wij zijn niet in Agadir geweest. 

- de Canarische Eilanden vielen ons ietwat tegen. We hadden verwacht veel te kunnen ankeren, maar lagen vooral in (weinig pittoreske) havens. De eilanden zelf zijn mooi, maar soms erg toeristisch (bijv zuid-Tenerife). De El Teide vulkaan op Tenerife is een hoogtepunt (letterlijk en figuurlijk). La Gomera mag je niet missen. Prachtig wandelen en zeer laidback. En de enige leuke haven wat ons betreft. Havenkosten in de Canarische Eilanden zijn redelijk, tussen 10 en 25 euro per nacht voor 8- 10 meter. Zeilen is er uitdagend ivm de vele acceleratiezones en afgelopen najaar werden de eilanden geteisterd door depressies. 

- Kaap Verden stonden niet op ons lijstje, maar door omstandigheden zijn we naar Mindelo uitgeweken. Gezien het feit dat de Atlantische Oversteek toch zwaarder was dan we vooraf dachten, zouden wij een ieder aanraden om een tussenstop te maken in de Kaap Verden. Het verkort de Atlantische oversteek aanzienlijk en je kunt er op een goed weergat wachten. Het 'fabeltje' dat je vanaf de Canarische Eilanden de passaatwind oppikt, is afgelopen jaar niet waar gebleken. We raden een ieder aan zich goed te verdiepen in het weer voor de oversteek Canarische Eilanden - Kaap Verden. Op de Kaap Verden kun je tevens diesel aanvullen tegen een goede prijs, 1 euro/liter. Bovendien zijn de eilanden mooi en bevolking zeer vriendelijk. Een wandeling op Santo Antao (met Ferry vanaf Mindelo) is een aanrader. De haven in Mindelo is erg bumpy. Je ligt met de punt of spiegel aan de steiger en de andere kant aan pick-up lines of moorings (lange lijnen benodigd). De haven is vrij prijzig. De ankerbaai is zeer beschut, zeer goede ankergrond en dus te prefereren boven de haven. Aanloop Mindelo is eenvoudig. 

1b. Routeplanning/bestemmingen in de Carieb

Keuze landfall in Carieb

Ik richt me op oversteken naar de Carieb omdat wij niet in Brazilië of Suriname geweest zijn. Deze twee landen zijn naar wat we horen uitstekende landingsplaatsen én verkorten de oversteek ruim, ipv 2100 mijl kaap Verden-Martinique is het +/- 1500 mijl naar Brazilië en +/- 1700 naar Suriname. Uitgebreide vertrekkersinfo over Suriname is te vinden op het blog van Antares.

In principe kun je vanuit de Canarische eilanden/Kaap Verden oversteken naar ieder gewenst eiland in de Carieb. Afhankelijk van de gewenste route (zie ook hieronder), zijn er een aantal afwegingen te maken. Barbados is het meest oost gelegen eiland. Hier landen verkort de oversteek met 100 mijl. Staat een bezoek aan dit eiland op je wensenlijst, dan is het handig om er te landen na de oversteek. Daarna is het moeilijk bezeild vanuit andere Caribische eilanden. Hetzelfde geldt voor Tobago. Wij hebben Tobago niet bezocht omdat het in de wind en current ligt vanuit de zuidelijke Carieb (Grenada). Tobago moet echter een échte aanrader zijn, zeer authentiek en nog niet overspoeld met cruisers. Als je een rondje Atlantic van een jaar zeilt, lijkt het logisch om in het zuiden te beginnen en je weg omhoog te zeilen richting de BVI's om vanaf daar de terugoversteek te hervatten. Zoals je hieronder bij route en weer kan lezen, is dit echter niet de enige optie. Iets om mee te nemen in je overwegingen.

Routeplanning Carieb

Een rondje Atlantic van zuid naar noord lijkt logisch. Omdat wij het plan hadden in hetzelfde jaar door te varen naar de Pacific kozen wij ervoor om te landen in Martinique. Het plan was om zuidwaarts te varen tot Grenada en vanaf daar over te steken naar Panama. In de weken na onze aankomst veranderden onze plannen en besloten we een extra jaar in de Carieb te blijven. Feit is dat we in Martinique lagen en vanaf daar de Caribische eilanden wilden ontdekken. Hoe te varen? Martinique is het meest oost gelegen Caribische eiland, op Barbados na, en ligt in het midden van de Caribische eilanden. Vanaf Martinique besluiten we zuidwaarts richting Grenada te varen. Voordeel hiervan is dat we de windward islands downwind bevaren in de maanden januari -maart, wanneer de noordoostpassaat op z'n sterkst is. Vaar je in deze maanden van zuid naar noord, dan liggen de eilanden tussen Grenada en Martinique vrijwel recht in de wind. De westwaartse stroming tussen de eilanden moet je met zeker 20 graden compenseren waardoor een ware koers van 40 graden gevaren moet worden om de eilanden te bezeilen. Met een overwegende noordoosten wind van 20 knopen en 2m deining wordt opkruisen over afstanden van 20-30 mijl tussen de eilanden vrij ruig. Wij zeilden pas in april vanuit Grenada naar het noorden. De wind is in deze maanden vaker oost tot zuidoost en alle tochten waren ruim bezeild. Omdat we ST lucia en Martinique al bezocht hadden op onze weg naar beneden, sloegen we deze op de weg naar boven over. Dit zijn de meest oostelijke eilanden en door deze over te slaan was Dominica vanuit ST Vincent zeer goed bezeild. Met deze omgekeerde route red je het tevens om in mei in Sint Maarten of BVI's te liggen. We kunnen een dergelijke omgekeerde route dan ook aanraden.

Een andere overweging voor de route kan zijn de oversteek naar Bonaire/Curacao/Panama. Een dergelijke oversteek vanuit Grenada voert vrij dicht (90 mijl) langs Venezuela. Op moment van schrijven van deze info (najaar 2015) wordt zeilers aangeraden minimaal 200 mijl uit de kust van Venezuela te blijven op een oversteek vanuit Grenada. Bovendien is een dergelijke oversteek pal voor de wind. Het is een goede optie om de oversteek aan te vangen vanaf Sint Maarten of zelfs BVI's (of eilanden verder west). Deze tocht is veelal halve tot bakstagwind en brengt je in 3-4 etmalen naar Bonaire/Curaçao. Let wel op de tegenstroom op dit traject! Wij ervoeren (evenals meerdere anderen) over 150 mijl een tegenstroom van gemiddeld 2 knopen. Door eerst zuidelijke te varen en later west, kun je het ergste van de stroom vermijden, maar deze route brengt je dichter naar de Venezolaanse kust. 

Hoogtepunten Carieb: 

Hieronder beschrijf ik kort onze hoogtepunten uit de Carieb. Klik op de naam van het eiland voor een link naar ons betreffende blog voor verdere info. 

1. Dominica. Dominica is een paradijs. Hét paradijs wellicht. Aanrader is een toer met Seacat, vanaf Roseau. En ook de hike naar boiling lake (7 uur) wil je niet missen!

2. ST Vincent. We loved it!!! Op dit eiland vonden wij de meest authentieke Caribische sfeer. Chill x 1000! Een hike naar de krater van de Soufríere vulkaan (6 uur) is een aanrader.

3. Grenadines. In de Grenadines vonden we de mooiste strandjes, het blauwste water en de beste snorkelplekken (Tobago Cays). 

4. Saba en ST Eustatius. Deze eilanden zijn anders. St Eustatius en Saba hebben een rijke (Nederlandse) geschiedenis en Saba is extra avontuurlijk door de moeilijke toegankelijkheid.

5. Antigua. Hier werkten we als crew op een klassieke zeilboot tijdens de Antigua Classics (half april). Probeer ook een plekje als crew te bemachtigen! En daarna bezochten we Great Bird Island in het noordoosten. Hier lig je nagenoeg alleen, 100% ZEN-garantie.

6. Bonaire: Bonaire heeft de mooiste onderwaterwereld die we gezien hebben. Je ligt met je boot aan een mooring boven de riffen. Je snorkelt of duikt vanaf je eigen boot! 

De BVI's en eilanden noordwest hiervan zijn we (nog) niet geweest dus daarover kan ik geen ervaringen delen.

1c. Meerjarig rondje Carieb/ doorbrengen orkaanseizoen.

De ABC-eilanden zijn prettige eilanden om een tijd te verblijven. Groot voordeel is de aanwezigheid van Nederlandse supermarkten en goedkope tickets van en naar Nederland. De ABC-eilanden zijn overigens allemaal vrij prijzig. Behalve op het Spaanse Water in Curaçao is het mogelijk om een lange tijd in Bonaire te liggen. Voordeel van Bonaire is dat je in een duikparadijs ligt op prachtig blauw water. Je ligt er aan een betaalde mooring van 10 USD per nacht of in de haven. Ankeren is niet mogelijk. Het Spaanse water in Curaçao is troebel en heeft als nadeel dat je er niet lekker kunt zwemmen. Het waait flink in de ABC-eilanden en het Spaanse Water is daardoor vrij choppy. Het geloei van de wind om de boot werkte op den duur op onze zenuwen. Verder heeft Curaçao alle faciliteiten die je nodig hebt om je boot voor een tweede jaar klaar te maken. Uiteraard tegen een hoge prijs!

Een andere optie voor het doorbrengen van een orkaanseizoen is de driehoek, Trinidad, Tobago, Grenada. Trinidad is een betere uitvalsbasis voor (goedkoop) onderhoud aan schip dan Curaçao. Mogelijk nadeel van verblijf in Grenada en/of Trinidad zou het vochtige/regenachtige klimaat zijn in de orkaanmaanden. Voordeel is echter dat je vanaf Grenada makkelijk de Carieb in vaart. Vanaf de ABC-eilanden liggen de Caribische eilanden allemaal in de wind. Er zijn verschillende strategieën voor deze oversteek, maar het is hoe dan ook 450 mijl tegenwinds overbruggen. Het is dus aan te raden om je plannen voor het tweede seizoen mee te wegen in de keuze waar het orkaanseizoen door te brengen. 

De heilige graal. Wat wij niet wisten en ons nooit verteld is tijdens vertrekkers-bijeenkomsten, is dat je geen maanden stil hoeft te liggen in de ABC-eilanden. Vanaf deze eilanden kun je het hele jaar door verder varen richting Colombia en Panama. Deze landen liggen buiten de ‘hurricane belt’. Op deze manier heb je meerdere bestemmingen om het orkaanseizoen te overbruggen. Vanaf Colombia en Panama loopt een veel gevaren route noord langs de Colombiaanse eilanden San Andres en Providencia en vervolgens verder noord naar de Kaaiman eilanden en Cuba. Of een andere optie voor een driejarig rondje Carieb: Vanaf Panama verder west naar de Bay Islands van Honduras en daarna naar de Rio Dulce in Guatemala en Belize, waar tevens goede mogelijkheden zijn om een tweede orkaanseizoen door te brengen. 

Meer info over de bestemmingen in een tweede seizoen Carieb volgen na ons tweede jaar! 

2. Bootuitrusting en -inrichting

Onmisbaar: 

Ik beperk me hierbij tot onze top 12 dingen die we noodzakelijk vinden of echt niet kunnen missen. In willekeurige volgorde: 

- SSB zend/ontvanger

- Goede automatische piloot. Veel boten ervaren problemen met de autopiloot. 

- Bimini met dekzeil naar voren (tot voor de buiskap) inclusief zij- en achterwanden in de kuip. In eerste instantie voor schaduw. Maar het regent toch meer dan je verwacht. Wij missen zijwanden die de kuip regenvrij houden. Hoezen over de luiken zijn noodzakelijk om de zon buiten te houden.

- Ventilatoren binnen in de boot voor verkoeling. Wij kochten in eerste instantie een goedkope variant. Maar inmiddels hebben we een duurdere maar stille en erg energiezuinige variant.

- Zwaar anker met voldoende ankerketting. We liggen geregeld voor anker in windstoten van 30+knopen. Je wilt dan niet wakker liggen of gekluisterd aan boord zitten omdat je het anker niet vertrouwt. Wij hebben een 45 pond CQR, met 50 meter 10mm ketting voor een gewicht van Puff van 8 ton. Lijkt overdreven maar is zéér comfortabel! 

- Comfort seats, ook al nemen ze veel opbergruimte in. Wij hebben er 2 en gebruiken ze intensief, bijvoorbeeld tijdens oversteken (binnen en buiten), om comfortabel in de kuip te zitten of lekker op het voordek te zonnen. 

- Zoutwaterpomp/kraan in de keuken. Dit scheelt enorm in het gebruik van water! 

- Windvaanstuurinrichting. Arie is onze held! Daar hoef ik niets aan toe te voegen. 

- Energiezuinige koelkast. In warme klimaten slaat de koelkast veel vaker aan dan in Europa. 

- Lichte buitenboordmotor. Wij hebben een 2,3 PK en kunnen daar tot nu toe heel goed mee uit de voeten. Grote voordeel is dat de motor erg licht is en eenvoudig op de bijboot te hangen is (zonder takel, rugklachten e.d.). Voor ons weegt dit veel zwaarder dan meer pk's. 

- Kotterstag. Om meerdere redenen: uiteraard bij zwaarder weer (25+knopen wind komt regelmatig voor), als reserve voorzeil en om voor de wind te kunnen varen met twinsails (dan hoeft het grootzeil niet gevoerd te worden met nadelen als kans op gijpen en kan de zeilvoering altijd vanuit de kuip aangepast worden). 

- Goede gepolariseerde zonnebrillen

Nice to haves (hebben we helaas niet, maar zouden het leven aangenamer maken)

- watermaker. In Europa helemaal niet nodig. Maar in de Carieb blijkt al snel dat water erg duur is en niet overal beschikbaar. Wij doen met 350 liter water makkelijk een maand tot 6 weken met z'n tweeën. Als we een watermaker hadden, zouden we met name meer douchewater gebruiken :-). 

- lichtweer zeilen. Wij hebben een ouderwetse halfwinder (Bolle Jan) die we enkele malen gebruikt hebben. Als je lichtweer zeilen hebt, zou ik ze meenemen. Heb je ze niet, dan zou ik er geen duizenden euro's aan besteden. 

- satelliettelefoon. Gaan we absoluut aanschaffen voor volgende oversteken, ookal hebben we een SSB zender. We hebben gezien dat in geval van nood deze telefoon wat ons betreft onmisbaar is. 

- dubbele boom om zowel kotterfok als genua te kunnen uitbomen. Deze zeilvoering wordt veelal tijdens de Atlantische overtocht gebruikt. Kan eventueel ook dmv gebruik van de giek als tweede boom. 

3. Leven aan boord

3a. Bevoorrading voor de Atlantische oversteek. Zie blog Proviandering en huishouding tijdens de oversteek

3b. Carieb

- De Franse eilanden zijn de enige eilanden waar je goedkope boodschappen kunt doen en waar alle Europese producten te koop zijn. Je betaalt hier gewoon met de euro en dat is ook voordelig als de euro/dollar koers slechts staat. Wij kochten groots in in Martinique. Vooral wijn en bier kun je hier betaalbaar inslaan bij de Leaderprice in Le Marin. Deze supermarkt heeft een dinghy dock. Ideaal! In de rest van de Carieb zijn boodschappen duur en is de diversiteit in producten schaarser. In Grenada en St Maarten is bijna alles te krijgen, maar tegen een flinke duit. Buiten Martinique hebben we nergens meer een blikje bier kunnen kopen onder de euro (in de supermarkt!)

- Internet aan boord vingen we hier en daar op met een powerwifi-antenne. We kochten ook meestal een datakaart van Digicel. Digicel zit in de hele Carieb, maar ieder eiland heeft zijn eigen netwerk. Echter, dataroaming kost niets extra's. Je kunt op het ene eiland dus een kaartje kopen met een aantal gigabyte en dat vervolgens op andere eilanden gebruiken. Je betaalt pas roaming kosten als je het kaartje weer opwaardeert. Niet doen dus! Gewoon een nieuwe kopen. 

- Watersportwinkels zijn te vinden in Grenada, Martinique en Sint Maarten. De twee grote winkelketens zijn Budget Marine en Island Water World. Ze hebben alles maar zijn schrikbarend duur. In Trinidad schijnen de prijzen veel beter te zijn. Als je van plan bent om de boot een laag anti-fouling te geven, houd dan rekening met prijzen rond 400 euro per gallon (3,8 liter). Alleen in Trinidad is het tegen normalere prijzen beschikbaar.

- Gas hebben we laten vullen in Sint Maarten. Ook op Bonaire kun je je gasflessen met Nederlandse aansluiting vullen. Echter, op Curaçao kan dit niet! Als je hier lang wilt verblijven. kom dan met volle gasflessen aan in Curaçao. Daarna kan het weer in Santa Marta, Colombia. 

4. Formaliteiten

- Inchecken in havens: Buiten Nederland is het gebruikelijk dat je de bootpapieren en verzekeringspapieren bij de hand hebt om in een haven in te checken. Een zeebrief en meetbrief zijn handig. Een (ANWB) bootpaspoort voldoet ook. Wij gebruiken veelal geplastificeerde kopieën. In Spanje en Portugal zijn haventarieven gebaseerd op de indeling 8-10, 10-12 meter etcetera. Het kan dus erg onvoordelig uitpakken als je boot 12,05m is op papier. Veel havens zijn lid van TransEurope, TransOcean en dergelijken. Het loont de moeite om hier lid van te worden en zo fikse kortingen (tot 50%) te bedingen. 

- Ontvangen van pakketjes in de Canarische eilanden raden we absoluut af. Het lijkt logisch om in de Canarische Eilanden de puntjes op de i te zetten qua bootuitrusting voor de oversteek. Zorg er echter voor dat je de nodige apparatuur/onderdelen al eerder aan boord hebt. De Canarische Eilanden hebben een apart handelsverdrag. En ookal horen ze bij Europa, pakketjes moeten via de douane ingeklaard worden. In ons geval had ons toplicht het begeven. We wilden graag een identieke en die moest uit Denemarken komen. Dit heeft veel pijn en moeite gekost. Er moest een tussenpersoon (agent) ingeschakeld worden om het pakketje in te klaren ookal was het verstuurd met FedEx. Andere boten hebben gelijke ervaringen gehad. In het geval je toch iets laat opsturen, laat het dan niet door een bedrijf maar door een particulier opsturen. 

- Uitklaren uit Europa voor vertrek naar Marokko: hierover kregen we verschillende adviezen. Volgens de haven in Lagos moet er uitgeklaard worden, maar volgens de havenautoriteiten in Villamoura niet. Wij hebben, evenals mede-vertrekkers dit jaar, niet uitgeklaard. Bij binnenkomst in Marokko bleek dit ook niet nodig. Je wordt in Marokko zonder problemen ingeklaard en bij vertrek weer uitgeklaard. Costums en immigratie zitten in de haven van Rabat. 

- Inklaren in Canarische Eilanden: dit is niet nodig. Bij aankomst vanuit Marokko ben je weer gewoon in Europa. 

- Uitklaren uit Canarische Eilanden: voor vertrek naar de Kaap Verden of voor de Atlantische oversteek moet er uitgeklaard worden. Wij hebben dat gedaan in Santa Cruz de Tenerife. Dat kan eenvoudig bij het politiebureau op het haventerrein. Je krijgt geen stempel in je paspoort maar wel een formulier met een stempel. In La Gomera kan voor zover wij weten niet uitgeklaard worden. Wij hebben daarom al weken eerder uitgeklaard in Tenerife en vervolgens nog La Gomera bezocht. Geen haan die ergens naar kraait. Het formulier hebben we overigens nergens meer hoeven te laten zien, dus of het echt noodzakelijk is? 

- Inklaren/uitklaren Kaap Verden: wederom erg eenvoudig. De haven zal je vertellen waar de customs en immigratie zijn (op loopafstand van de haven). Hier wordt je officieel ingeklaard en betaal je een kleine vergoeding. Let op: kan alleen tijdens kantoor-uren. Wij waren vergeten uit te klaren op vrijdag en konden pas op maandag vertrekken...

In-en uitklaren Carieb 

In- en uitklaren in de Carieb is eenvoudig en faciliteiten zijn altijd op korte afstand van de ankerplaats of haven. De kosten zijn laag (van gratis tot 40 euro) en het duurt meestal niet meer dan een uur. Let wel op dat je niet buiten kantoor-uren of in weekenden in- of uitklaart want dan betaal je een overtime fee. Ik zal niet ieder eiland bespreken want het wijst zich vanzelf. Enkele specifieke gevallen zal ik benoemen.

- Martinique: Vanaf de ankerplaats bij Sainte-Anne waar wij na de oversteek landden, klaar je in op een computer bij een snackbar en betaal je een paar euro. Als je de haven van Le Marin in gaat, kun je de computers in het havenkantoor gebruiken.

- In Carriacou kun je tegenwoordig, naast Hillsborough, ook in- en uitklaren in Tyrell Bay (gebouw bij werf).

- ST Vincent: Hier kun je in- en uitklaren bij Chateaubelair. Het wordt echter afgeraden om deze ankerplaats met de boot te bezoeken. Vanaf Cumberland Bay kun je eenvoudig met een bus naar Chateaubelair om uit te klaren. Prachtige busrit ook! Let op: De eilanden in de Grenadines behoren ook bij St Vincent. In het zuiden klaar je in/uit in Union Island en in het noorden in St Vincent. 

Inklaren aan de kade in Aruba

- Dominica: In en uitklaren bij cruiseschip terminal in Roseau. Dit is het enige eiland waar je in- en uitklaren in één keer kunt doen als je niet langer dan 2 weken blijft. Je krijgt geen stempel in je paspoort.

- Op de Nederlandse eilanden moet je gewoon in- en uitklaren en daar betaal je ook gewoon voor. Nederlander of niet. Wij kregen op ST Eustatius geen stempel in ons paspoort maar hier kun je om vragen. Leuk om alle stempels te hebben, toch?! Op Curaçao moet je in- en uitklaren in Willemstad. Je kunt daar niet aanmeren met de boot, dus je zult dit met de bus moeten doen vanaf het Spaanse Water. Aruba is het enige eiland waar je niet mag ankeren voordat je ingeklaard bent. Lees hier over het in- en uitklaren in Aruba.   

5. Weer

Via internet: 

- Handige websites voor weerkaarten is www.sailingweatheronline.com. Hierop staan de weerkaarten van verschillende weerstations naast elkaar. Wij bekijken vaak de kaarten van meerdere stations.  

- Door ons veel gebruikte website voor wind, golfhoogte en neerslag is www.passageweather.com. Deze site geeft goede algemene voorspellingen voor gebieden. Echter, sommige gebieden hebben lokale effecten zoals de Spaanse Ria's. In dat geval, zijn lokale weerberichten nauwkeuriger. 

- Er bestaan vele apps die gribfiles, golfhoogten en meer weergeven. Wij maken daar geen gebruik van. 

- Er bestaan ook meerdere apps die routeplanning mogelijk maken op basis van gribfiles. Wij gebruiken deze apps niet, maar andere vertrekkers gebruiken o.a. Weathertrack en QTVLM. 

- Tip: Op de website van de Gabber staat goede informatie over weerkaarten voor de Atlantische oversteek. Link: http://www.sy-gabber.nl/gabber/documenten/weatherfaxcrossatlantic.html

Weer in de Carieb

De vulkanische eilanden in de Carieb hebben harde acceleratiewinden. Tijdens passages tussen eilanden word je daarnaast blootgesteld aan de effecten van de passaatwind en oceaandeining. Het is daarom verstandig om altijd het lokale weer te checken voor je een tocht naar een volgend eiland onderneemt. Passageweather voldoet dan niet. Lees ook de pilots goed want daarin staat beschreven waar de effecten het sterkst zijn en welke zeilvoering en route het beste genomen kan worden.

Websites voor lokaal weer:

- Veel eilanden hebben een radionetje op de VHF voor cruisers. Vraag een boot op de ankerplek naar de juiste tijden en frequenties. Handig voor de lokale weerberichten.

- Windguru geeft wind en golfhoogten. Als je deze site een tijdje in de gaten houdt en vergelijkt met de feitelijke omstandigheden, dan krijg je een beter beeld van de voorspellingen. Meer dan 20 knopen wind en golven hoger dan 1,5m op windguru, betekende in de praktijk vrij ruige omstandigheden tussen de eilanden.

- Meteofrance heeft een website voor de Caribische eilanden. Hierop vind je ook een actuele en betrouwbare buienradar (http://www.meteofrance.gp/previsions-meteo-antilles-guyane/animation/radar/antilles)

- http://www.nhc.noaa.gov/ voor info over tropische depressies en orkanen tijdens het orkaanseizoen (juni t/m november).

- http://stormcarib.com/ voor info over tropische depressies en orkanen tijdens het orkaanseizoen (juni t/m november).

- http://meteo.cw/ voor lokale weersvoorspellingen voor Bonaire en Curaçao inclusief een buienradar. 

Aan boord: 

Voor de lange oversteken raden we iedereen aan om aan boord in ieder geval te beschikken over mogelijkheden om zowel gribfiles als weerkaarten/faxen op te halen. Navtex is een mooie aanvulling maar niet noodzakelijk. Weerfaxen, gribfiles en NAVTEX kunnen binnengehaald worden met de SSB ontvanger. Zie het blog Communicatie aan boord via SSB

Tot nu toe hebben wij geen satelliettelefoon en kunnen we daarover geen ervaringen delen. Voor komende oversteken zullen wij echter wel een satelliettelefoon gaan aanschaffen. 

Specifiek over weerfaxen: 

Ik kan me herinneren dat wij bij vertrek nog geen idee hadden hoe we weerfaxen moesten binnenhalen met de SSB. Dat kregen we pas op de Kaap Verden goed onder de knie. We keken er tegenop omdat het ons ingewikkeld leek. Maar niets is minder waar. Het is erg eenvoudig! Zodra je het uitzendschema hebt en het juiste weerstation weet, dan kun je de SSB frequentie afstellen en de kaarten binnenhalen.  Een programma als airmail op je laptop biedt deze mogelijkheid en heeft het uitzendschema geïntegreerd. Via de app HF weatherfax is het ook heel eenvoudig zonder tussenkomst van de laptop (en geluidskaart). Deze app heeft ook het up-to-date uitzendschema geïntegreerd en een beknopte en goed te begrijpen gebruiksaanwijzing. Kan niet missen! Wij hebben de volgende stations veel gebruikt:

- DWD voor Noord-Europa (online ook te bekijken via www.sailingweatheronline.com)
- Bracknell/MetOffice voor Noord-Europa (online idem als hierboven).
- Boston voor de hele Noordwestelijke Atlantic (online idem als hierboven).
- New Orléans voor tweede deel van de Atlantische oversteek en in de Carieb.
Kaarten zijn over het algemeen tot 72 of 96 uur vooruit beschikbaar. 

Interpretatie van weerkaarten en gribfiles:

Een goede interpretatie van weerkaarten en gribfiles is belangrijk. Dat lijkt voor de hand te liggen. Wij dachten het aardig onder de knie te hebben na een cursus meteorologie en de nodige oefening. Toch hebben we dit onderdeel onderschat. In Noord-Europa hadden we genoeg aan onze kennis, maar tijdens de lange oversteken bleek onze kennis niet toereikend. Inmiddels hebben we veel bijgeleerd. Bijvoorbeeld hoe het weer zich gedraagt tussen lage- en hoge drukgebieden, welk effect oneffenheden in isobaren hebben en hoe we in de gribfiles een trog en tekenen van instabiliteit kunnen zien. Lees meer hierover in het blog: The Perfect storm?

Gribfiles in Zygrib. Foute boel.....

6. Kosten

Het is uiteraard lastig om iets over kosten te zeggen omdat de kosten uniek zijn voor de boot en de situatie. Na wat vooronderzoek op internet, leek het in ons geval realistisch om rekening te houden met een budget van EUR 15.000 per jaar inclusief verzekeringen en regulier klein onderhoud. Dit is een klein budget voor 2 personen en een kleine boot (33-voeter). Daarnaast hebben we een onvoorzien budget opzij gezet van 20% van het jaarbudget (EUR 3.000 per jaar). 

We zijn op het moment van schrijven van dit stuk 9 maanden onderweg. De kosten zijn tot nu toe iets hoger dan beraamd. We verwachten in het eerste jaar uit te komen op ongeveer EUR 19.000 inclusief onvoorziene uitgaven.

 We kunnen het volgende zeggen over de kosten.

- We hebben in Europa meer dieselkosten gehad dan verwacht. 600,- in de eerste 6 maanden tot de Atlantische oversteek (excl. voltanken voor vertrek uit NL). 

- Kleine onderhoudskosten zijn ongeveer EUR 50 per maand. 

- De 6 weken in de Spaanse Ria's waren het goedkoopst, EUR 1.350.

- Onvoorziene kosten tot nu toe zijn EUR 1.800. Een aantal dingen hadden we vooraf nog niet aangeschaft zoals een hengel, een camera en goede zonnebrillen. Dit konden we niet dekken uit het maandelijkse budget. Ook kochten we een extra stuurautomaat en een nieuw toplicht. 

- De 2 weken in Marokko kostten EUR 850 inclusief huur auto en hotel voor een roadtrip van 4 dagen. 

- De kosten voor bevoorrading voor de Atlantische oversteek waren hoger dan verwacht. We hebben de boot tot de nok toe gevuld. Achteraf een goede keuze aangezìen boodschappen aan de andere kant van de oceaan veel duurder zijn. 

- De 4 weken in De kaap Verden kostten EUR 1.175

- De vele drankjes op een terrasje om gebruik te maken van de WiFi tikken best aan. We gaan niet vaker dan twee maal per maand ergens een hapje eten. 

- De verzekering van de boot in het Caribische gebied is erg duur, ongeveer EUR 180 per maand.

- Boodschappen in de Carieb zijn duur. Maar omdat we in de eerste 6 weken van ons verblijf hier maar 1 nacht in de haven hebben gelegen zijn de overall kosten erg laag. Ook profiteren we nog van de grote voorraad die we insloegen in de Canarische Eilanden. In de maand februari gaven we slechts EUR 750 uit! 

Tips:

- Houd bij het budgetteren rekening met belastingen. Bijvoorbeeld terug te betalen voorschotten, gemeentelijke belastingen die doorlopen en verrekeningen door een gewijzigd inkomen. 

- Houd ook rekening met mogelijkheden voor aanvragen van toeslagen. Dat kan uiteraard alleen als je ingeschreven blijft in Nederland. 

- Budgetteer een post voor onvoorziene uitgaven zodat je reis niet abrupt ten einde komt als er grote kosten opdoemen (voorbeelden nieuwe rolinstallatie, nieuwe stuurautomaat, kosten aan de motor etc.)

- website zu-zweit-auf-see.de geeft kosten per maand opgesplitst naar verschillende categorieën voor een wereldreis met een 33 voeter en 2 personen (Duitse site).
- Duende schreef in 2010 een artikel in Zeilen over de kosten van een reis naar gelang je uitgavenpatroon en grootte van de boot. Doe zelf de test en bepaal je jaarbudget http://www.sy-duende.com/mediafiles/12/Zeilen%202010-02-watkostdatnou.pdf
- Dixbay zeilde een rondje Atlantic in 2012 met een 45-voets boot en drie personen (1 kind). Ze geven een gedetailleerd overzicht van hun kosten. Zie kosten rondje Atlantic

7. Administratie en verzekeringen:

Er komt een hoop kijken qua administratieve zaken bij een aanstaand vertrek. Naar aanleiding van onze zoektocht naar de juiste regelingen en voorzieningen, kan ik de volgende tips of overwegingen meegeven.

1. Uitschrijven uit Nederland of niet? Uitschrijven moet officieel bij een verblijf in buitenland van meer dan 8 maanden. Dit heeft gevolgen voor onder andere AOW-opbouw (wordt 2% per jaar gekort). Echter, als vertrekker kun je gebruik maken van een zogenaamd briefadres (dit is niet hetzelfde als een postadres). Als zeevarende kun je bij een verblijf tot maximaal 2 jaar in het buitenland in Nederland ingeschreven blijven staan op dit zogenaamde briefadres. Dit wil zeggen dat je geen woonadres hebt, maar wel  in Nederland staat ingeschreven. Je moet een briefadresgever hebben op wiens adres je je mag inschrijven. Iedere gemeente gaat hier echter anders mee om en sommige ambtenaren zijn niet geheel bekend met de regeling. Het loont daarom de moeite om je goed in te lezen in de regeling en het artikel voor zeevarenden voordat je de gemeente benadert. 

2. Zorgverzekering en AOW-opbouw. De verzekeringsplicht staat los van het al dan niet ingeschreven staan in Nederland. Als je langer dan 8 maanden en korter dan 2 jaar in het buitenland verblijft, moet je een aanvraag indienen bij de Sociale Verzekeringsbank of je al dan niet verzekeringsplichtig blijft. Als je tevens belastingplichtig in Nederland blijft, dan kun je aanspraak maken op zorgtoeslag. Er bestaat tevens zoiets als een vrijwillige AOW-verzekering. De premie hangt wel af van het inkomen en wordt geregeld via de Sociale Verzekeringsbank. Hiermee kan een AOW-gat voorkomen worden. 
4. Belastingplichtig: De belastingplicht staat los van het al dan niet ingeschreven staan in Nederland en hangt af van jouw specifieke situatie. Je kunt bij de belastingdienst een uitspraak aanvragen op basis van het centrum van jouw economische belangen. 
5. Verhuur van eigen woning in relatie tot belastingen. De belastingdienst heeft verschillende regelingen aangaande verhuur van de eigen woning. Het verschilt per regeling of de woning in box 1 mag blijven of naar box 3 verplaatst wordt. In box 1 mag de hypotheekrente afgetrokken worden maar moet je tevens 70% van de huurinkomsten opgeven. Als de woning verplaatst wordt naar box 3, dan moet er vermogensbelasting afgedragen worden en vervalt de hypotheekrente aftrek. Mogelijk bijkomend nadeel is dat de woning na thuiskomst niet zonder meer kan worden teruggeplaatst naar Box 1. Een belastingadviseur kan je goed adviseren welke effecten de verschillende regelingen in jouw geval hebben. Hangt mede af van het inkomen gedurende de reis en het eigen vermogen. Kun je aantonen dat je economische belang in Nederland blijft en de eigen woning tijdelijk verhuurd wordt, dan geldt de regeling 'tijdelijke verhuur van de eigen woning' en blijft je woning in box 1. 

Overige tips:
- denk ook aan de mogelijkheden tot middelen van je inkomen. Je mag van de belastingdienst achteraf je inkomen middelen over 3 jaren waardoor er leuke voordelen kunnen ontstaan.