De baan van mijn leven

Local art @ hometown Duiven

Zoals gepland rijdt de trein om 9.38u het station uit. Ik ben op weg naar huis, naar Limburg. Voor even zit ik weer in het boemeltreintje van Nijmegen naar Roermond. De trein die ik tijdens mijn studie jarenlang nam om in het weekend naar huis te gaan. Oude herinneringen herleven. Zoals die ene keer dat ik tegenover een oude scharrel zat. De flirt had enkele weken geduurd. We voelden ons hevig tot elkaar aangetrokken. Maar we konden geen zinnig woord met elkaar wisselen. Toen, daar in de trein, hadden we elkaar al tijden niet gezien. "Hoe is het?" "Ja goed, en met jou?" "Ook goed". Einde gesprek. En toen duurde de rit nog zeker drie kwartier. Zeer ongemakkelijk ritje was dat. Vandaag zie ik mezelf zitten. Een andere versie van mezelf. Naast me zit een student die druk doende is op zijn laptop.  Hij kijkt heel serieus wanneer hij de volgende regel van zijn scriptie typt. Met de student tegenover hem bespreekt hij de nieuwste hypothese. Het klinkt allemaal indrukwekkend slim. Haha, zo moet ik ooit ook geklonken hebben.

Afgelopen week bezocht ik een vriendinnetje in Nederland. Dat was heel bijzonder want dit vriendinnetje verblijft al 8 jaar in het buitenland. Toeval wil dat we nu om verschillende redenen beiden in Nederland zijn. Zij om haar kleine wonder ter wereld te brengen. Ik om mijn lieve schoonvader ter aarde te stellen. The circle of life. Deze lieve vriendin heeft net als ik de afgelopen anderhalf jaar een sabbatical gehad. Met haar man reisde ze de wereld rond. We hebben een hoop gemeen. "Merk je ook dat je brein achteruit gaat tijdens zo'n sabbatical?", zegt ze. Uhuh, dat kan ik beamen. Waar ik jaren geleden nog zo indrukwekkend slim moet hebben geklonken als de student naast me, komen mijn zinnen er nu hakkelend uit. Wat probeer ik eigenlijk te zeggen? Midden in een zin val ik stil. Ik kan de juiste woorden niet vinden. Ik loop vast in mijn gedachten. Het brein kan getraind worden. De mijne is al even niet meer op het hoogste niveau actief. Ze zeggen dat je vrij snel weer up to date bent als je eenmaal weer in je werkende leven zit. Gelukkig maar. Of niet?

Nu onze zeilreis er bijna op zit, kijken we langzaam naar voren, naar een volgende fase in ons leven. Werken. Wonen. Dromen. Dat doen we met gemengde gevoelens. Ik wil vooral blijven dromen. Als je daar je beroep van kon maken, dan was ik een ster. Of reflecteren. Of filosoferen. Waar kan ik me aanmelden? Met hetzelfde vriendinnetje sprak ik over werk. In Nederland zien we werk als een betaalde baan of het verlenen van diensten tegen betaling. We gaan zelfs zo ver dat iemands toegevoegde waarde aan de maatschappij in geld wordt gemeten. Ik vraag me af of we daarmee niet volledig aan de functie van geld voorbij schieten. Geld is immers bedoeld als ruilmiddel. Het is niet ontworpen om status mee te bepalen. Status wordt bepaald door respect en respect verdien je. Verdienen; nog zo'n aan geld gerelateerd woord. Met verdienen bedoel ik geen centen. Met verdienen bedoel ik waardering krijgen van iemand. En ook deze waardering meet ik liever niet in geld. Waarde en respect worden bepaald door de innerlijke mens. Zo waardeer ik mijn vriendinnetje enorm. Ik waardeer haar toewijding aan het moederschap. Het is absoluut een baan. Meer dan voltijds, namelijk altijd.

Tja, en waar sta ik zelf dan. Wie ben ik? Vroeger zou ik gezegd hebben: een zelfstandige, hoog opgeleide en ambitieuze vrouw. Vandaag zeg ik: een zeilmeisje, levensgenieter, avonturier misschien? Uiteindelijk ben ik al het voorgaande. Maar er is iets veranderd. Ja ik ben hoog opgeleid, ja ik ben een vrouw en ja ik zeil graag. Het verschil zit hem in de ambitie. Ik ben namelijk ambitieuzer geworden in het genieten van het leven. Geluk halen uit mijn persoonlijke ontwikkeling. Niet alleen de competenties die de maatschappij van mij vraagt. Leiderschap, ondernemerschap, flexibiliteit en dergelijken. Maar met name de competenties van het leven, ontplooiing van mijn eigen ik. Mijn creativiteit, mijn positiviteit, mijn hart, mijn ziel. Op zoek naar puur geluk. Met ups en downs.

Ik zie het leven steeds meer als een spel. Er zijn regels, je hebt keuzes, een strategie misschien. Maar je bent afhankelijk van de kaarten die je krijgt toebedeeld of het aantal ogen dat je gooit. En dat is niet erg. Dat is de uitdaging van het spel. En elke kaart brengt een legioen aan mogelijkheden. Alleen jij bepaalt hoe het spel verloopt. Wij kregen de dood in de kaarten gespeeld. Het verlies van Jan is zwaar. Rouwen is een baan op zich. Na 42 jaar samen te hebben geleefd moet Leons moeder nu voor zichzelf gaan leren leven. Het geluk in haarzelf vinden. Dat is keihard werken. Leon leert leven zonder vader. Hij ervaart hoe nauw de mens met de natuur verbonden is. Dat wist hij al als zeiler, maar nu ervaart hij het natuurlijke instinct om de rol als leider van de familie op zich te nemen. Samen ervaren we een nauwe band. De familieband wordt zo mogelijk nog sterker, diepgaander. We groeien als mens. En zo brengt deze treurige kaart een hele mooie wending in het spel des levens. Persoonlijke groei. Misschien wel het grootst mogelijke geschenk. 

Terug naar die ene vraag. Dé vraag. De meest gestelde vraag. Wanneer ik weer ga werken? Ik zou kunnen antwoorden: na de zomer. Maar ik zou ook kunnen antwoorden dat ik nooit gestopt ben. Beter nog. Ik zou moeten vragen wat de vrager van deze vraag met werken bedoelt. Het spelen van het spel des levens is werk. Jezelf ontwikkelen, reflecteren, doelen bijstellen, keuzes maken. Het is allemaal een hoop werk. Het is fantastisch werk. Het onderhouden van de boot, het plannen van de zeiltochten, het voorzien in ons levensonderhoud, schrijven, praten, lachen, lief hebben, leven. Nog nooit in mijn leven heb ik zoveel gewerkt en zoveel verdiend. Ik ben stinkend rijk. En daarom werk ik gestaag door. Vandaag, morgen, volgende week en komende maand. Het zal hard werken worden om Puff de komende weken van Panama naar Florida te zeilen. Daar zal ze op transport naar Europa gaan. Ik kan niet wachten tot we weer mogen buffelen. Terug naar Puff, terug naar onze droom. In ieder geval nog voor enkele maanden. 

En geld verdienen? Geld om te ruilen tegen eten, een ligplaats voor Puff, vervoer en andere kosten van het leven. Ja, dat moeten we ook weer. Maar wel op onze eigen condities. Of ben ik dan weer de dromer? Leon help!