We zijn vandaag 1 jaar onderweg. Nog nooit zijn we zo lang van 'huis' geweest. En wat hebben we veel gedaan in het afgelopen jaar! We hebben 6.843 zeemijlen ofwel 12.672 kilometer afgelegd, 6 oversteken volbracht waarvan 1 oceaanoversteek, 11 landen en 3 continenten bezocht. We hebben 19.852 euro uitgegeven in 6 verschillende munteenheden. We zaten 43 nachten op zee, lagen 144 nachten in de haven (vooral aan de oostzijde van de Atlantische Oceaan) en we lagen 178 nachten voor anker. 4 nachten sliepen we niet aan boord van Puff. We voerden 1 reddingsoperatie uit en volbrachten 5 rivieraanlopen.
Ondertussen hadden Leon en ik een handje vol onderlinge discussies en irritaties, we dronken vele sundowners, organiseerden 6 BBQ's en ontmoetten vele bijzondere en mooie mensen. Ook vingen we 3 vissen, zwommen met schildpadden, spotten 2 walvissen, doken in Bonaire's prachtige onderwaterwereld, beklommen 3 vulkanen, zagen een kokend meer en bezochten 5 onbewoonde eilanden. We ontvingen 5 keer visite van ouders en vrienden. We hadden 3 casualties aan dinghy, stuurautomaat en driekleurenlicht. Puff heeft 2 schilderbeurten aan het dek gehad en we verbruikten maarliefst 4 busjes WD40. En 'thuis' misten we helaas 1 bruiloft, 4 geboortes, 1 relatiecrisis en 3 housewarmings. En zo kunnen we nog veel meer opsommen...
Maar wat ik vooral geleerd heb dit jaar, is dat het niet belangrijk is wát we allemaal gedaan hebben. Wat telt is hóe we het ervaren hebben, welke gevoelens het heeft opgewekt. Dit is wat ons vormt.
We hebben gevierd en we hebben gehuild bij ons afscheid. We waren overweldigd door de warmte en liefde van al onze familie en vrienden. We beseften wat de échte prijs is van deze reis. Het gemis van onze dierbaren. Liefde is als economie. Een bankrekening die op peil moet worden gehouden. Storten en opnemen. Wij graaien momenteel de bankrekeningen van vrienden en familie leeg. We hopen dat de lopende investeringen een faillisement kunnen tegenhouden.
We hebben gevreesd en overwonnen. Ik ben het niet vergeten, de dag dat ik twijfelde aan dé reis. De eerste etappe na de golf van Biskaje. Grote golven vormden zich achter Puff. Ze beslopen ons vanachter en toornden boven ons uit. Ik was bang en niet voor het eerst. Leon sprak hardop uit dat we deze reis niet konden voortzetten als ik er geen lol in zou krijgen. Maar ik overwon. Net zoals ik de angst overwon op weg naar Marokko. En net zoals bij vertrek uit Mindelo.
We verloren onze naïviteit als jonge zeezeilers. We leerden over geluk en ongeluk. Zoals na het ongeluk van de Windover. Hadden wij geluk of hadden zij pech? Of hadden ook zij geluk? Geluk bij een ongeluk? Geluk dat de mast na de kapseizing naar beneden kwam waardoor de boot stil kwam te liggen en de bemanning weer aan boord kon komen. Of geluk toen wij na uitvaren van de branding in Marokko erachter kwamen dat de koppeling nog maar met 1 bout vast zat. Gelukkig zaten we toen al op open water, buiten de gevarenzone. 
We leerden oerkrachten kennen. Leon en ik werden één, één team en het individu werd ondergeschikt. We kwamen in de meditatieve toestand waar zeilers over schrijven. We ervoeren hoe het voelt als er geen tijd meer is, geen plaats. We voelden ons nooit kleiner dan toen we op de oceaan zaten. Een prestatie voelde nooit groter dan de oceaanoversteek. We voelden ons nooit completer dan samen op Puff. Ik voelde me nooit vrijer dan tijdens de donkerste nacht kijkend hoe de mast danst tegen de sterrenhemel.
We hebben ook machteloosheid leren kennen. Machteloos voelden we ons als vrienden en familie ons hard nodig hadden, en we er niet voor hen konden zijn. Of als mede-zeilers op de oceaan in problemen kwamen en we niets voor ze konden doen. We zijn geschokt door het fatale lot dat enkele medezeilers dit jaar trof in Brazilië en Puerto Rico. We realiseren ons dat een reis als deze niet zonder risico's is. We leerden over de dunne lijn tussen avontuur en gevaar.
We kregen ontzag, groot ontzag voor de elementen en groot respect voor de prachtige aarde. Het doet pijn om te beseffen hoe de mens met die aarde omgaat. We zijn teleurgesteld in de vervuiling van de oceanen door de mens. Dat raakt je echt. Teleurstelling was er ook toen we besloten om niet de Pacific in te gaan. Het voelde als opgeven, als falen. Maar deze teleurstelling is verwerkt en we zijn nu zekerder dan ooit dat het een goede beslissing was. Ik leerde dat goed ook goed genoeg is. Perfectie is een utopie. 
We ervoeren pure, oprechte, kosteloze blijdschap in het gezelschap van vele dolfijnen. Snikkend van blijdschap en van ontlading zat ik geknield op het dek na de sprookjesachtige invaart van de beruchte rivier van Rabat. We zijn overweldigd door de emotie van schoonheid in de Tobago Cays. Nooit eerder heb ik zoveel gelachen als afgelopen jaar. Iedere dag maakt Leon me aan het lachen. Lachen, een teken van vrijheid? We ervoeren een immense rijkdom, terwijl we nog nooit zo zuinig leefden. We voelen trots. Trots op de manier waarop wij in het leven staan. Trost dat we het tot Bonaire geschopt hebben. Maar we zijn bovenal dankbaar dat we hebben kunnen doen wat we deden.
Een van de mooiste dingen was het geschenk van bezinning. Reflectie op je Zijn. Zen zijn. Niets te wensen hebben. Content. Toch is er in ieder geval een ding dat ik nog niet bereikt heb deze reis. Overgave. Overgave aan de natuur, aan het lot. Angst blijft me parten spelen. Deze reis is een droom die uitkomt. En we mogen nog een tijdje verder dromen. Het was een perfect jaar. Met onbetaalbare ervaringen...rijkdom, vrijheid, bezinning.
Top 5 bestemmingen jaar 1
1. Dominica
2. ST. Vincent & Grenadines
3. Marokko
4. Saba
5. Spaanse Ria's
