woensdag 31 december 2014

Atlantic Crossing Part II - Bye Bye Mindelo, Hello Ocean

Atlantic Crossing Part II - Bye Bye Mindelo, Hello Ocean

Het is gelukt! We zijn vertrokken uit Mindelo. Het tweede deel van onze Atlantische oversteek is begonnen. Feitelijk is dit pas de échte oversteek. Laten we hopen dat deze oversteek rustiger gaat verlopen dan de oversteek naar de Kaap Verden. We zijn gisteren met een zonnetje uitgevaren en het voelde goed. Het moest nu maar eens echt gaan gebeuren. De eerste dagen blijven altijd doorbijten. Inslingeren, noemen ze het. Je zou het ook inweken kunnen noemen, zoals de was wordt geweekt in een sloom ronddraaiende machine. Zo worden wij ook geweekt in een boot die traag van links naar rechts schommelt en waarin alle menselijkheid wordt weggeweekt. De komende weken zijn we weekdieren. Weinig comfort, weinig hygiëne, weinig activiteit, weinig van alles wat een mens normaal bezig houdt. Hoe voelt dat inslingeren dan, zul je denken? Je moet wennen aan de bewegingen van de boot. Je maag en hoofd vinden die bewegingen niet natuurlijk en verzetten zich ertegen. Leon en ik worden niet ziek, we geven niet over en kunnen functioneren. Maar we hebben wel last. Leon gedijt het beste buiten. Ik word loom en lig het liefst de hele dag te liggen. Ik krijg last van hoofdpijn, maar kan daarentegen wel weer koken. De eerste dagen zijn ook vermoeiend. Het slaapritme (ik slaap van 20 - 24 en 5-9, Leon slaapt van 00.30-04.30 en van 9-12) zit er nog niet lekker in. Ik kan om 20u de slaap nog niet vatten. En ookal lukt dat wel, dan beweegt de boot zo dat je hele lichaam in bed meerolt van links naar rechts. Echt slapen lukt de eerste dagen daarom niet echt. Later raak je eraan gewend en wil het beter lukken. Maar dat zijn de 'kleine ongemakken' die je op de koop toeneemt. Want wie mag er nou de oceaan oversteken. Dat is maar voor weinige mensen weggelegd en wij zijn enkele van de gelukkigen! Dat houd ik me voor, ook nu ik alle menselijkheid voel wegebben. De wind was het afgelopen etmaal zoals voorspeld, dikke windkracht 5, tussen de 15 en 25 knopen. We hebben alleen de genua (voorzeil) uitgerold/gehesen en laten het grootzeil voor wat het is. Op deze manier hebben we het afgelopen etmaal 117 mijl afgelegd, bijna 5 knopen gemiddeld. Dat vinden we een goede score. Voordeel van varen op de genua is dat Leon niet naar het voordek hoeft om het grootzeil te reven als de wind toeneemt. De genua bedienen we vanuit de kuip. Bovendien is er de komende week genoeg wind voorspeld voor alleen de genua. Het begin is er!
Pos: 16.30N 27.00W, koers 255º.

We wensen jullie vanaf de oceaan een hele fijne jaarwisseling! Party hard & enjoy! Wij zullen het niet echt vieren, aangezien we ons nog niet toppie voelen. Maar we hebben wel een extra radionetje ingelast. Dus alle Nederlandse boten die op het water zitten, kunnen even gezellig samen keuvelen. Misschien vieren we het gewoon over een paar dagen, wat maakt het uit!

dinsdag 30 december 2014

Vertrekken; zou drie keer scheepsrecht zijn?

Volgens mij gaan we nu echt vertrekken. Eindelijk vertrekken voor de oversteek. Geloven doe ik het nog niet. Ik geloof het pas als we de ankerbaai uitvaren en de boeg naar het westen draaien. Zou drie keer dan echt scheepsrecht zijn? De eerste keer was natuurlijk al in La Gomera. Volgeladen voor vier weken voeren we daar uit. Maar dat liep anders. De tweede keer dat we vol laadden was daags na Kerst. Zondag 28 december wilden we gaan, maar dat werd verplaatst naar maandag. Jip en Janneke waren vergeten uit te klaren. En ook dat vertrek ging niet door. Vol twijfels zwaaiden we gisterochtend de Volonté en Batjar uit. Zij gingen wel. Waar lag het nou aan dat wij op het laatste moment in twijfel verkeerden? In tranen zat ik in de kuip. Begint routine te worden op de dag van (zogenaamd) vertrek. De spanning van de twijfel en het niet zeker weten welke keuze juist is, zuigt alle energie uit je. Vertwijfeld bleven we achter. Er stond heel veel wind in de gribs, toch? De hele eerste week windkracht 5 tot 6. Dat is in de praktijk 6 tot 7 weten we uit, inmiddels toch vrij uitgebreide, ervaring. Dat is toch echt veel of niet? Maar waarom hadden we dat eerder dan niet gezien? Ja, wel gezien, maar het leek ons wel oke. En nu was het ineens niet meer oke? Mmm. Vorige week was er te weinig wind. Wanneer vertrekken we dan wel? Misschien is het koudwatervrees en moeten we gewoon gaan. Luister naar je gevoel zegt men dan. Zeggen wij ook altijd. Maar wat is gevoel? Is dat intuïtie? En intuïtie, zit dat in je buik? Want mijn buik die rommelt en draait rondjes. Als ik daarna luister, gaan we nooit. Of zit intuïtie in de kleine voortekenen die je moet weten op te pikken? Zou het vergeten uit te klaren onbewust bewust zijn geweest? Zodat we zondag en maandag in de gribs konden opmerken dat het weer toch pittiger zou worden dan we dachten? En dat het de hele week toch wel héél hard zou gaan waaien? Of zodat we nog een dag de tijd zouden nemen om er mentaal ook klaar voor te zijn. Or am I loosing my mind now? Mijn verstand heb ik al een half jaar geleden verloren. Ik verloor het op de steiger in Enkhuizen samen met alle tranen van afscheid. Dus moet ik wel in de kleine voortekenen geloven. En die zeggen op dit moment dat vandaag de goede dag is. Er staat inderdaad veel wind in de voorspellingen. Maar belangrijker, het weer lijkt stabiel en de passaat doet zijn werk. Stabiel is goed. Stabiel betekent hopelijk niet te veel onregelmatigheden als windstilte, squalls, draaiende winden etc. Stabiel betekent hopelijk in één streep naar de overkant. Maar zeker weet ik dat niet. Dus geloof ik het pas als we onderweg zijn. We gaan zo vertrekken. Eens kijken of het lukt...

Wederom, als de techniek ons niet in de steek laat, zullen we regelmatig updates posten. Maar geen zorgen als er geen updates verschijnen. We verwachten er tussen de 18 en 20 dagen over te doen. Hopelijk gaat het met die harde wind lekker snel!

donderdag 25 december 2014

Puff in Zilt Magazine - Niet durven toch doen...



Puff staat alweer voor de derde keer in Zilt magazine! Een gratis online zeilblad met prachtige rapportages. Dit keer schrijven we over de voorbereiding van onze oversteek. Ben je benieuwd naar ons artikel? Klik dan op de volgende link: Zilt Magazine 105Je vindt ons terug op pagina 84 van Zilt 105.

We wensen alle Zilt lezers die via het artikel op ons blog terechtkomen van harte welkom! We verblijven momenteel in de Kaap Verden en vieren hier het Kerstfeest. Nieuwsgierig naar de reden van ons verblijf hier? Lees dan onze recente blogs. We wensen je veel leesplezier!



woensdag 24 december 2014

Let it blow, let it blow, let it blow...

Inmiddels liggen we twee weken in de Kaap Verden. De lezers die via Zilt magazine op onze site komen, zullen wel denken. Hoezo al twee weken in de Kaap Verden? Jullie gingen toch oversteken? Je laten meevoeren door de passaat, meevoeren naar de overkant? Ja, inderdaad, we zijn begonnen aan de oversteek. En we zijn geëindigd in de Kaap Verden. Het meevoeren wilde door omstandigheden nog niet echt lukken. In de voorgaande blogs kun je meer lezen over deel één van onze Atlantische Oversteek. Een tocht met ups & downs. We wensen je veel leesplezier! 



Dus brengen wij de Kerst door in Mindelo. En dat is helemaal geen straf. Afgelopen maandag hebben we de haven verlaten en zijn we voor anker gegaan in de baai bij Mindelo. Dat is genieten pur sang. Het is al even geleden dat we geheel relaxed, zonder de drang om verder te moeten, voor anker lagen. Eens even denken, dat was in de Algarve. Alvor, wat een heerlijke plek was dat! En nu dus Mindelo. Een rustige baai met een schilderspalet aan kleuren groen/blauw water. 'S ochtends met de bijboot naar de kant om verse broodjes te halen en 's middags een koud biertje in de kuip bij ondergaande zon. Wat hebben we dit gemist! 

Terwijl ik dit blog schrijf, poetst Leon vanuit de bijboot de romp. Het is goed te merken dat we op warmer water liggen. Waar we eerder groene aanslag op de waterlijn hadden, is dit nu uitgegroeid tot een groene baard. Die groene baard zat ook aan de landvasten toen we de haven verlieten. Een flinke schrobbeurt was de enige remedie. Het feit dat alleen Leon op de foto staat, wil overigens niet zeggen dat deze dame niet ook hard geschrobd heeft! I know, I know, we wilden zelf deze reis maken... 


Dit soort klussen wisselen we af met uitstapjes op de eilanden. Vorige week ben ik met Coen en José van de Wildeman gaan wandelen in Vale do Pául op eiland Santo Antao. Met de ferry staken we het kanaal tussen Sao Vicente en Santo Antao over. Bij aankomst aan de overkant bleek één van mijn 10 jaar oude wandelschoenen overleden. 

Gelukkig kon de plaatselijke schoenmaker mijn schoen nog revalideren. De wandeling kon doorgaan! Een lokale taxi zette ons boven aan de krater 'Cova de Pául' af, waarna wij vanaf de krater de vallei in liepen. Een prachtige afdaling! Waar een groot deel van van Santo Antao bestaat uit kaal gesteente, was deze vallei een oase van vruchtbaarheid. Bananenplantages, koffieplantages en suikerrietplantages wisselden elkaar af. Het was een mistige dag. Dat was niet per se jammer. Bij iedere opheldering keken we onze ogen uit, alsof er een regisseur in de lucht zat die af en toe de coulissen opende en ons een glimp gaf van de schoonheid van dit eiland. Dit leidde meerdere malen tot de nodige ohhhhs en ahhhs. En het eiland behield zijn mysterie. 





Eergisteren trok de Nederlandse enclave er gezamenlijk op uit om Sao Vicente te ontdekken. In een gehuurd busje met chauffeur crosten we het eiland rond. De verbazing was groot toen de chauffeur ons op enig moment vroeg uit te stappen. In Portugees met een vleugje Frans en enkele woorden Engels legde hij ons uit dat we 45 minuten door de woestenij konden wandelen in díe richting. Dáár zo, een beetje rechts en dan ??? En nu? We schreven zijn telefoonnummer op en hoopten maar dat dit zo'n gevalletje was van 'hoe-is-het-mogelijk-dat-dit-goed-afloopt'. De wandeling was de perfecte afwisseling van een dagje bussen en op deze manier zagen we ook het off-road gedeelte van dit eiland. En warempel, een uur later zagen we in de verte een busje staan wachten. Het was dus inderdaad zo'n gevalletje! .



Onderweg stopten we in het dorpje Calhau waar net een vissersboot kwam binnenvaren. Onze mannen schoten (na wat aandringen van moi :-)) te hulp om de boot het strand op te duwen. De vangst was goed! Jammer genoeg hadden we geen koelbox bij ons zodat we geen vis konden kopen. 


Komende dagen staan in het teken van Kerst. Kerstavond vieren we samen aan boord. We hebben een Hollands menu: boerenkoolstamppot met rookworst en echte Koopmans custardvla achteraf. Ongelofelijk welke Nederlandse producten je hier en daar kan vinden als je goed zoekt. 1e Kerstdag vieren we samen met de crews van Volonté, Batjar en Windover #BBQ #zon #rum #gezelligheid. Ook de boot is al in hogere kerstsferen en de kerstmuziek is reeds getest. We hebben onze eigen variant gemaakt op het nummer 'let it snow'. Uit volle borst zingen we 'let it blow, let it blow, let it blow'. Want na de Kerst zullen we toch eens moeten gaan oversteken. En dan is een lekkere passaatwind toch wel handig. Maar och, we liggen hier goed. Enige zorg is dat het anker niet vast groeit in deze warme wateren. 

Vanaf deze plek wensen we iedereen hele fijne feestdagen en een uitmuntend 2015. Dat grootse dromen mogen uitkomen! En natuurlijk ook de kleintjes. Mis ons vooral niet. Want we're living the DREAM and loving it! 




dinsdag 16 december 2014

The perfect storm?

Het verhaal van Menno en Marielle. Het is ongelofelijk, het is onwerkelijk, het is onwaarschijnlijk. Maar het is gebeurd. Ontmast op weg naar de Carieb, op de passaatroute. Wij hebben niets dan respect voor deze twee. Ze hebben zichzelf en elkaar op grootse wijze het leven gered. Ze hebben doorgezet waar anderen zouden opgeven. Ze hebben op eigen kracht land bereikt. De afgelopen dagen hebben we gezien hoe ze stap voor stap verder gaan. Verwerken van de gebeurtenissen, opruimen van de puinhoop aan boord, dealen met de administratieve zaken en heel voorzichtig naar voren kijken. Niets dan respect. Groot respect. Je kunt hun verhaal lezen op http://windoversea.blogspot.com/

Omdat de gebeurtenissen op ons ook een grote indruk gemaakt hebben, deel ik ook graag onze kant van het verhaal.

Samen met de Ojalá en Windoversea vertrokken we maandag 1 december uit La Gomera. Ojalá en wij op weg naar Martinique, Windoversea op weg naar Grenada. Het eerste waypoint lag op 20N30W. We zeilden ieder onze eigen koers. Daags na vertrek werd duidelijk dat het mooie weergat dat we eerder in de voorspellingen zagen toch iets minder mooi zou worden. Een groot hogedrukgebied met veel wind erin zou naar het zuiden zakken, over de lijn naar ons waypoint. Naar wat we nu weten was dit reden voor alle drie de schepen om meer zuid te varen in plaats van de zuidwestelijke koers naar het waypoint. Enkele dagen onderweg werd gelukkig duidelijk dat het hogedrukgebied toch weer minder zuid zou zakken dan eerder voorspeld. De Windoversea zette daarom alsnog koers richting het waypoint. Ojalá besloot niet direct naar het waypoint te varen, maar een nieuw waypoint te plaatsen, iets oostelijker. Daarmee zouden ze een ruime marge houden ten opzichte van het hoog. Wij kregen op dat moment ook informatie van Idris, onze man aan de wal. Hij liet ons weten dat in het weekend een windstilte zou ontstaan dat zich zou uitstrekken van de Kaap Verden tot ver westelijk van het waypoint 20N30W. Volgens Idris konden we die windstilte niet omzeilen. We debatteerden met de Ojalá over de korte golf zender over de te volgen koers. Ojalá gaf aan dat ze de voorspelling zo ver vooruit te onzeker vonden en ze hoopten dat de windstilte zou gaan meevallen. Wij wilden dit risico echter niet lopen. We haalden aan boord windkaarten op voor een groter gebied en zagen dat de windstilte inderdaad een groot gebied zou beslaan en westelijk weg zou trekken. De richting waar wij uit moesten.We zouden dus feitelijk met de windstilte meezeilen en er langer in blijven hangen. Puff is een zwaar schip en we hebben beperkt lichtweer zeilen. Diesel is een schaars goed aan boord, dus uitwijken naar de Kaap Verden werd een serieuze optie. Dit alles was reden voor ons om onze zuidelijke koers van 220 graden aan te houden en min of meer op de Kaap Verden af te blijven sturen. Het zou hooguit betekenen dat we 100 mijl moesten omvaren. Dat hadden we ervoor over en nu konden we onze opties open houden. Zo legden we in de eerste 6 dagen 680 mijl af.

Niets is echter zo onvoorspelbaar als het weer... Richting het einde van de week, veranderden de voorspellingen verder en bleek dat er rond de Kaap Verden slechts 2 dagen windstilte zou ontstaan. Omdat wij oostelijk genoeg zaten, op de lijn Kaap Verden, heroverwogen wij onze opties. 2 dagen motoren was goed te doen met onze dieselvoorraad. We hadden eindelijk ons ritme gevonden, hadden geen zin in de bureaucratie van het in- en uitklaren op de Kaap Verden en wilden ook gewoon graag naar ´de overkant´. Op zaterdag besloten we daarom door te zeilen naar Martinique. Op zondagnacht zou de wind wegvallen. We verlegden onze koers iets westelijker, weg van de Kaap Verden, om zolang mogelijk wind in de zeilen te houden. Zo zeilden we met halve wind door de nacht. Ook zondag bleven we lekker voortgang maken. De lucht betrok en we zagen hoe er grote paddestoelwolken ontwikkelden. Naarmate de nacht viel, zagen we in de verte lichtflitsen. Onweer, bah! Toch konden we nog de hele nacht zeilen en bleef het onweer ver weg. In de ochtend nam ik de wacht van Leon over. Er kwamen enkele buien over, maar we zeilden nog steeds. De buien kwamen helaas dichterbij net zoals de donder en de bliksem. Ik was niet meer op mijn gemak en haalde Leon uit bed. Uiteindelijk viel de wind pas op maandagochtend helemaal weg. We startten de motor en streken de zeilen. We vroegen ons af wat de best te varen koers was. We wisten dat hoe oostelijker we bleven, hoe eerder de wind op woensdag zou terugkomen. We besloten het weer nogmaals te checken, dit keer in de ochtend. Dat doen we normaal nooit. Maar nu gelukkig wel.




Bij het ophalen van het weer, stond er een mail klaar van Ron van de Verleiding. Zo lazen we dat de Windoversea, bemand door Marielle en Menno, die nacht plat geslagen en ontmast was. Tranen sprongen in onze ogen, dit was een grote shock. We zaten te beven terwijl we het nieuws op ons lieten inwerken. Hoe had dit kunnen gebeuren? Hoe was het met ze? Ze moeten zo vreselijk bang zijn (geweest).Volgens Ron was er een reddingsoperatie opgestart en maakten ze het fysiek goed. Op het eerstvolgende radionetje van 13UTC lichtten we Anna en Maarten van de Ojalá in. Wij zaten ongeveer 250 mijl bij de Windoversea vandaan, maar we wisten dat de Ojalá dichterbij de Windoversea zat dan wij. Maarten kwam aan de radio en liet ons weten dat de situatie bij hen aan boord ‘wel ging’. Hij klonk niet erg goed en we vroegen wat er scheelde. Ze hadden die ochtend een vervelende ervaring gehad. Terwijl Anna wacht had, werden ze verrast door wat ze zelf een trog noemen. Wellicht was het een trog, of misschien een squall, feit was dat er flinke wind in zat. Tot onze spijt moesten we hen vervolgens de situatie van de Windoversea vertellen. Dat was ook voor hen een grote shock. We moesten alles even laten bezinken. We besloten om 15UTC samen verder te spreken.

Voor mij was het meteen duidelijk. Ik wilde het water af. De Windoversea had 50-60 knopen wind gehad en die hadden we nergens in de windkaarten zien staan. We begrepen inmiddels dat de windstilte veroorzaakt zou worden door een lage druk gebied. Een lage druk gebied op de passaatroute?! Dat is onwaarschijnlijk. Het vertrouwen in het weer was in een klap weg. De Kaap Verden lagen op 115 mijl van ons, een dag motoren. Leon was niet meteen overtuigd, maar ik was onverbiddelijk: “We verleggen koers, ik wil naar van het water af!” Om 15UTC meldde Ojalá hetzelfde plan te hebben en koers verlegd te hebben richting de Kaap Verden. Ze hadden geïnformeerd naar de positie van de Windoversea om te kijken of ze naar hen toe konden varen om hulp te bieden. Dat was helaas toch te ver van hun vandaan, ongeveer 150 mijl. En er was inmiddels gelukkig een bevoorraadingsschip op weg naar de Windoversea. De Windoversea zou op eigen kiel proberen naar de Kaap Verden te motoren. Voor ons nog meer reden om uit te wijken zodat we hen daar konden opvangen. Samen uit, samen... het is het minste wat we voor hen konden doen. Het bleef een onrustige dag. Mijn gedachten schoten alle kanten op. Als we nou maar snel in de haven zouden zijn, voet aan wal. En hoe verging het Menno en Marielle? Zouden ze het hoofd koel kunnen houden? Ik deed een schietgebedje om ze alle kracht te sturen die ze nodig hadden om in veiligheid te komen.

Om een lang verhaal (iets) kort(er) te maken. Op het netje van 19UTC zei de Ojalá dat ze alle opties nogmaals bekeken hadden en te ver weg waren bij de Kaap Verden (250 mijl) om de Kaap Verden op de motor te bereiken. De wind zou binnen anderhalve dag weer toenemen en die zouden ze dan pal op de kop krijgen. Ze besloten om alsnog door te gaan richting Martinique. Wij liepen een dag later Mindelo binnen. Zóóo blij om er te zijn. Gelukkig kregen we via Ron tweemaal daags een update over de Windoversea en begrepen dat het goed met ze ging. Ze waren goed bevoorraad met water, diesel en voedsel en verwachtten op donderdag in Mindelo te zijn. Dat was geweldig nieuws! Het was tijd om onze gedachten eens op een rij te zetten. Wat was er nou gebeurd? En waarom hadden zowel Ojalá, Windoversea als wij de storm niet in de weer- en windkaarten gezien? Ik kan niet namens de andere schepen spreken, maar wij hebben het weer absoluut onderschat. Natuurlijk gebeuren er ieder jaar ongelukken op de Atlantic. Maar je verwacht niet dat het jou overkomt. Je waant je veilig op de Atlantic. Wanen, dat is het. Dat blijkt nu wel. De passaatroute, as simple as that. Wat kan daar nou misgaan? Ik kan honderden citaten opzoeken en ze zeggen allemaal hetzelfde. De Atlantische oversteek is het makkelijkste deel van de reis. Je hijst de zeilen en laat je meevoeren door de passaatwind. Die waait altijd vanuit het (noord)oosten met een windkracht 4-6. Op deze noorderbreedte komen geen depressies voor. En dus bekeken we regelmatig de windkaarten, maar bekeken we tijdens de oversteek niet de weerkaarten. Dat zijn de kaarten waarop hoge en lage druk gebieden te ze zien zijn, evenals fronten, trogs en andere informatie die een meteoroloog uit de weermodellen gehaald heeft. Als we die kaarten beter hadden bekeken, hadden we zeker eerder in de gaten gehad dat zich een laag zou ontwikkelen op de passaatroute. Maar Marielle haalde dagelijks weerkaarten binnen en analyseerde deze grondig. Ze had gezien dat zich een laag ontwikkelde aan de onderkant van het hoge druk gebied. Maar deze weerkaarten, die voor 24 en 48 uur vooruit gemaakt worden, laten geen lokale en kortstondige weereffecten zien. Helaas had de Windoversea niet de mogelijkheid om windkaarten op te halen. Dus Marielle had het niet kunnen zien aankomen. De Ojalá haalde zowel de weerkaarten als de windkaarten op. Waarom hadden zij de storm dan niet gezien? Naar wat ik begrijp van Maarten, stond er in hun windkaarten een maximale wind op de positie van de Windoversea van 30 knopen. Stond de storm dan helemaal niet in de kaarten?

Na aankomst in Mindelo, liet Eric van de Volonté ons zijn windkaarten zien die hij gedurende de afgelopen week had opgevraagd en bewaard. Omdat hij aan land was en een goede internetverbinding had, kon hij deze windkaarten met het grootste detailniveau ophalen. In zijn windkaarten was op de betreffende tijd en plaats een wind van 40 knopen voorspeld. We weten uit ervaring dat we in de praktijk minimaal 5 knopen (één windkracht) moeten optellen bij de windkaarten. De storm was dus wel degelijk in de kaarten te vinden. Wat leert dit ons nou? In ieder geval heb ik geleerd het weer niet meer te onderschatten. Alles is mogelijk als het om het weer gaat. Zowel de weerkaarten als de windkaarten moeten we daarom contentieus bekijken en analyseren. Daarnaast blijkt nu dat het wijs is om de windkaarten ook op het grootste detailniveau op te halen. Dat is echter erg lastig met de beperkte radioverbinding op zee. Wellicht dat we dit voor een klein gebied kunnen doen. En dan voor een groter gebied de minder gedetailleerde kaarten. Als laatste moet nog gezegd dat de windkaarten een vrij instabiel weerbeeld lieten zien. Er ontwikkelden zich meerdere kleine laagjes en de overgang van het hogedrukgebied met veel wind naar het windstiltegebied was zeer abrupt en langs een golvende lijn. Ook dit zijn tekenen die wij niet op waarde geschat hebben. Daar zullen we in het vervolg beter op letten. Tenslotte, moet ik me ook realiseren dat we niet alles kunnen zien aankomen. Soms worden we ook gewoon overvallen. Dit had misschien nooit voorkomen kunnen worden. Maar ik vind het wel belangrijk om ervan te leren. Daarom schrijf ik dit verhaal op.

Natuurlijk zet dit alles ons nog verder aan het denken. Onderschatten we met z’n allen de gevaren van het oceaanzeilen? Waar een oceaanoversteek decennia lang alleen was weggelegd voor de echte avonturiers, lijkt het steeds meer een rondje om de kerk voor jong en oud. Waar is de goede oude tijd dat je met je backpack op pad ging na je studie om zo iets van de wereld te zien? Grote schepen, maar ook hele kleintjes ondernemen de tocht. We zijn veel boten tegen gekomen met Franse, Zweedse en Noorse jongeren, dan bedoel ik echte jonkies, twintigers, die met vier of vijf man op een 30-voeter een rondje Atlantic gaan varen. Gewoon omdat het kan. We navigeren digitaal, het lijkt wel een verdomde TomTom waarmee we varen. We halen dagelijkse weer-updates op met satelliettelefoon of radio. Kijken nauwelijks nog naar de tekenen van het weer buiten. Wacht houden doen we met een half oog, want we hebben een AIS alarm. Sturen laten we over aan de windvaan of de stuurautomaat. Eigenlijk hoeven we alleen de zeilvoering te bepalen. Ik bedoel, meisjes van 16 jaar omzeilen de wereld. Hoe moeilijk kan het zijn? Dit is natuurlijk erg zwart-wit geschetst. Maar het is triest om te moeten constateren dat het moeilijker is dan we dachten.

Een Fransman met ruime ervaring met het oceaanzeilen, vertelde ons in La Gomera: “Je hoeft alleen te blijven drijven. Als je de passaatwind oppikt wordt je vanzelf naar de overkant geblazen. 3 weken lang zon, naakt rondlopen en sex, mooier wordt het niet”. Ja, zo hadden wij het ook verwacht. Misschien niet 3 weken alleen maar seks… maar op z’n minst zon, verse vis en een goed boek. Maar dat was misschien de avonturier die sprak. De man die geen angst heeft voor de elementen, de man die het lot in zijn gezicht staart en roept: “kom maar op!” Maar ik ben niet fatalistisch ingesteld. Ik wil het lot niet tarten. Ik heb te veel te verliezen. Dus wat bezielt me? Waarom denk ik dat wij wel even de wereld rondzeilen? Of in ieder geval een deel ervan. Leon en ik geloven dat we hele goede keuzes gemaakt hebben tijdens deze oversteek. We hebben veel vertrouwen in onszelf. En toch is dat vertrouwen in een klap beschadigd. Niet het vertrouwen in ons eigen kunnen, maar wel het vertrouwen dat dit ‘kunnen’ voldoende is. Menno had al een oceaanoversteek op zijn CV staan. Hij had veel meer ervaring dan wij, had de boot goed op orde en nam het oceaanzeilen serieus. Niet het fatalistische type voor zover ik weet. Heeft ook hij het weer onderschat? Of komt het dan toch gewoon neer op het lootje dat we trekken? En Menno en Marielle trokken aan het kortste eind?



Misschien spreekt hier nu een hele bonk emotie. Dat is ongetwijfeld waar. Maar het doet iets met je. We liggen nu een week in Mindelo. De gedachte dat ik de oceaan weer op moet, vind ik best eng. Ik kijk op tegen de volgende etappe. Ik kijk op tegen het ruisen van de golven achter me. Kijk op tegen donkere luchten. Ik ben bang dat ik bang ben. In het blog van de Batjar, mede-vertrekkers uit Nederland, schreef een vriend die enkele dagen mee gezeild had over het gevoel van ‘vrijheid, zon, zee en zaligheid’. Ik voel het even niet meer. En dat is zonde. Dat is ook niet wat Marielle wil. Marielle is er heel stellig in: “Wat ons is gebeurd, gebeurt gewoon niet. Het kan niet gebeuren, het is té onwaarschijnlijk. Behalve dan het feit dat het toch gebeurd is. Maar de oceaan is prachtig!” Ik weet het. De oceaan is prachtig in al z´n kalmte, in z´n rimpelingen, maar ook in z´n woestenij en verlatenheid. Marielle drukt ons op het hart om te genieten. Wat een krachtige meid. In die oceaan beleefde ze de meest angstige momenten van haar leven en toch ziet ze het mooie van diezelfde oceaan. Sterker nog, ze probeert ons te overtuigen van de pracht van de oceaan. En ik weet dat ze gelijk heeft. Ik weet het echt wel. Maar dat lootje knaagt.


zaterdag 13 december 2014

Oversteek Kaap Verden in beeld

Zoals beloofd hierbij de oversteek naar de Kaap Verden in beeld. We hebben vragen gekregen over het schip dat averij heeft opgelopen. De bemanning is afgelopen donderdag met hun boot ‘Windoversea’ in Mindelo aangekomen. We zijn enorm opgelucht dat Menno en Marielle in veiligheid zijn. Zij hebben een nachtmerrie beleefd en we geven hen graag alle ruimte om zelf hun verhaal te doen. Daarom gaan wij op dit moment niet in op de gebeurtenissen. De bemanning van de Nederlandse schepen die hier liggen, de Wildeman, de Volonté en wij, doen er alles aan om ze op te vangen en de Windoversea weer leefbaar te krijgen. En dat lijkt aardig te lukken. Vanavond kunnen ze naar verwachting weer in hun eigen bedje slapen. Wij beginnen langzamerhand een beetje vooruit te kijken. Waarschijnlijk zullen we midden/eind volgende week onze tocht naar de Carieb hervatten. Maar alleen als het weer stabiel is. Want wij willen passaatzeilen. Je weet wel, dat zeilen uit de boeken. Blue water, zon, betoverende sterrenhemels, een vers gevangen tonijn en een goed boek. We kijken er naar uit!


Vertrek uit La Gomera met Ojalá

en Windoversea






Bijgelicht door de maan

Kruisjes zetten op de oversteker.
Dezelfde kaart waarmee papa in 1996 overstak!



Pittig zeilen. Behoeft geen bijschrift. 

Prachtige luchten...maar ook onheilspellend

Onder 20 graden helling naar de
toilet. Blijft een uitdaging :-)
Ons bed tijdens de tocht
Where the magic happens!




Normaal ons bed, maar nu opslagruimte
Dé comfort seat waar we onze
oncomfortabele nachten doorbrengen

Extra voorraad water en groente


Goede tip! Vuilnis in afsluitbare waterfles

Vanuit het keukenraam. Nog steeds veel wind en pittige golven!

Bijkletsen en weerinformatie uitwisselen met andere boten
op het Nederlandse radionetje. 

Check van de stuurinrichting
Nog even doorzetten!


Meer prachtige luchten

Land in zicht

Weer veilig tussen de eilanden 

Zon en een turqoise zee bij aanloop Mindelo

dinsdag 9 december 2014

Atlantische Oversteek Dag 8 – Onverwachte change of plans

Dag lieve volgers. Vandaag zijn Leon en ik de Kaap Verden binnen gelopen. We hebben weer vaste voet aan wal! Dat is nogal een drastische verandering van ons plan. We waren de Kaap Verden immers al bijna voorbij. Helaas kregen wij gistermiddag het bericht dat een bevriende boot averij heeft opgelopen. De bemanning maakt het goed. Ze kunnen waarschijnlijk op eigen kiel de Kaap Verden bereiken. We verwachten ze hier over 3 dagen. We zullen hier blijven om ze op te vangen.

Wij zijn er aardig van onderste boven. Het is tijd om even pas op de plaats te doen. We zijn hier opgevangen door de crews van 3 andere Nederlandse boten en vanavond gaan we samen eten. Goh, wat zit je er dan een dag later ineens anders bij. Gisteren hobbelde we nog richting het zuidwesten, door onweersbuien en windstilte. Op zoek naar de passaat. Vol energie om de reis naar de overkant te voltooien. En vandaag liggen we in een prachtig zonnig Mindelo omringd door lieve mede-vertrekkers. Een iets uitgebreider blog volgt snel met foto’s van de oversteek. Want ookal is de reden van onze komst hier treurig, we zijn wel heel trots op onze prestatie. Het was al met al een hele mooie overtocht. Een overtocht zoals een overtocht hoort te zijn. Dit was het echte werk, soms zwaar, soms kicken, dan weer afzien, maar ook onwijs genieten. Zonder strijd geen overwinning. Onze zeewaardigheid als bemanning is in ieder geval weer toegenomen. We voelen ons samen erg sterk. En Puff? Wat valt daar over te zeggen…ze is een dijk van schip. We kijken ernaar uit om de oversteek te voltooien!



maandag 8 december 2014

Atlantische oversteek dag 7

Atlantische oversteek dag 7

Positie: 18.45N 25.44W COG: 215 graden
Inmiddels een week op zee. Wat vliegt de tijd! Afgelopen etmaal hebben we heerlijk gezeild en om vanmorgen (8-12) 11:00 viel de wind conform de voorspelling helemaal weg. We hebben net onze Bukh aangeslingerd en die zal het komende etmaal wel dienst doen denk ik. We proberen niet te veel toeren te maken zodat we zuinig aan doen met de dieselvoorraad. Ook fijn om de accu's weer even op te laden. Afgelopen nacht hebben we veel onweersbuienbuien om ons heen gehad. Een indrukwekkend gezicht al die flitsen. Gelukkig niet al te dichtbij. Ook vanmorgen kwam er af en toe nog een flinke bui over. Tja, en wij maar denken dat we avond aan avond konden genieten van een mooie sterrenhemel...Ze zijn er wel maar we moeten de laatste dagen goed zoeken naar die sterren. Veel bewolking dus. Het is nog even wachten dus op het echte blue water sailing zoals al die plaatjes in de boeken waar we uren, dagen, nee weken in hebben gebladerd.
Als het goed is gaat de wind woensdagmiddag weer blazen en kunnen we weer verder zeilen. Tegen die tijd zijn we zo zuidelijk dat we de boeg echt naar het westen kunnen draaien. Dan gaan we dus echt op de Carieb af! Verder (gelukkig) weinig bijzonderheden. We hebben inmiddels 770 mijl gevaren.

zondag 7 december 2014

Atlantische oversteek dag 6

Positie 19.40N 24.41W

Hij is er weer het zonnetje! Na 48 uur windkracht 6 a 7 en hoge golven is de wind vanmorgen vroeg afgenomen naar windkracht 4 a 5. De zee is weer rustig en het zonnetje schijnt lekker. Een heerlijke dag om even bij te komen en de boot weer een beetje op orde te maken en wat klusjes te doen. We schieten lekker op en hebben op dit moment 680 mijl gevaren. We naderen langzaam de Kaap Verden en draaien iets meer westelijk. Er ligt wel een kleine uitdaging in het verschiet namelijk een paar dagen zonder wind. Tja, en dan is het lastig zeilen. Zoals het er nu naar uitziet gaat de wind morgenvroeg wegvallen en komt hij pas woensdag weer terug. De gemiddelde snelheid zal dus wel wat terug gaan vallen. Na lang wikken en wegen gaan we toch door varen. De andere optie was om uit te wijken naar de Kaap Verden. Vandaar dat we ook een beetje oostelijke koers hebben aangehouden. Maar eerlijk gezegd keken we er een beetje tegenop om daar weer aan land te gaan en uit je ritme gehaald te worden. In- en uitklaren, weer boodschappen doen, schoonmaken etc. En dat terwijl we nu net lekker in ons ritme beginnen te komen. En dus gaan we door!

We gaan even kijken of we alles gaan motoren of dat we een dagje gaan dobberen. Wel een mooie gelegenheid om eens even lekker uitgebreid te douchen aan dek natuurlijk! Hopelijk kunnen we dan vanaf woensdag onze koers hervatten.

Aan boord gaat het best wel lekker. Ondanks de harde wind en hoge golven konden we ons aardig redden en zijn we nog best fit. Je wordt er alleen een beetje lam van omdat je de hele dag niks kan doen. Zelfs met een broodje tonijnsalade maken ben je zo anderhalf uur bezig. Zie het maar een beetje als kokkerellen op een rodeostier..

Morgen zijn we alweer een week op pad. Wat gaat de tijd toch snel. Nog 3 weken te gaan...oei en dat klinkt dan toch wel weer lang ;-)

zaterdag 6 december 2014

Atlantische Oversteek Dag 5 - Indrukwekkend

Atlantische Oversteek Dag 5 - Indrukwekkend

Ik ben onder de indruk. Onder de indruk van onszelf. Klinkt dat erg? Als ik van boven op ons neerkijk, zie ik een wilde zee met daarin een scheepje. Een piepklein scheepje. Een oerdegelijk onverwoestbaar piepklein scheepje. En dat is maar goed ook, want ze krijgt een pak rammel vandaag. Ze wordt van links naar rechts gesmeten. De golven beuken op haar in alsof ze een botsauto is. Onze Puff. Onze Puff zeilt al een etmaal onder zwaar verkleinde zeilen (dubbel rif en puntje genua) bij een windkracht 6 tot 7. Ze zeilt onder aansturing van Arie de windvaan. De zee heeft zich opgebouwd tot een al even indrukwekkende massa van donker blauw water. Blauw met witte koppen. Golven hebben dalen en toppen. En als Puff in een golfdal verdwijnt, is er even geen horizon. Voor en achter ons is water. Maar Puff zeilt fantastisch. Indrukwekkend.

Leon en ik hebben ons binnen opgesloten. Er komt te veel water over om lekker buiten te zitten. En het is grauw en grijs. We hebben de vloer van de kajuit in gebruik genomen als zitplaats voor de nachtwacht. Op de bank zijn we bang dat we in slaap vallen. Zittend op de vloer op mijn comfort seat (speciaal boordstoeltje), luister ik naar de geluiden van het schip. Kraakjes van het interieur, alle materialen werken een beetje. Het geluid van het loeien van de wind buiten. Van het bonken van de golven tegen de romp. Maar ook een ander interessant geluid. Het geluid van de zee die onder ons door raast. Puff is van staal, misschien dat het daardoor goed hoorbaar is. Je hoort het water voorbij razen. Alsof je naast een open riool staat dat ruist en kolkt na een zware regenbui. En tussen dit alles proberen wij de dagen door te komen. Dit weer zal nog een etmaal aanhouden. We halen weerberichten op, sturen een mailtje, we doen de afwas, er wordt gekookt, muziek geluisterd en een film gekeken. En drie keer per dag contacten we met de andere Hollandse boten via de SSB zender. En ook dat is indrukwekkend. Indrukwekkend hoe een mens zich kan aanpassen aan een situatie als deze. Leven op een piepklein scheepje dat tekeer gaat als een steigerend paard midden op de oceaan.

Om jullie gerust te stellen. We zijn niet bang, het is niet eng. We voelen ons goed, beetje katterig. Belangrijker: We're kicking ass! We're living the dream! Al is dat op dit moment niet even comfortabel, het is hard werken en afzien. Maar we hebben het onder controle. Dus vind ik best dat ik onder de indruk mag zijn van onszelf. Op dit moment hebben we 560 mijl gezeild. Nog zo´n 275 mijl en dan zitten we op de hoogte van de Kaap Verdische eilanden.

Sinterklaas landde ook nog aan dek met een verrassingsgedicht van de Tofino-crew. Zó Tof van de Tofino! Een lekkere oppepper!

vrijdag 5 december 2014

Atlantische Oversteek Dag 4

Atlantische Oversteek Dag 4

Yes we zeilen!!! Na 20 uur motoren gisteren, trok de wind vannacht eindelijk weer aan. Het was in eerste instantie nog buiig waardoor de wind erg vlagerig was. Variërend tussen windkracht 2 en 6. Ja, wat doe je dan met je zeilvoering? We play it safe, dus gereefd de nacht in en af en toe de motor bij. Maar vanaf 2 uur kon de motor definitief uit. De wind gaat vandaag en morgen flink blazen. Dus we lopen lekker, gemiddeld 5 knopen, soms richting 6. Hopelijk houden we dat 2 etmalen vol zodat we goede voortgang maken. We hebben inmiddels 438 mijl gevaren in 4 etmalen. Op verwachting! Deze dag voelt al zoveel keer beter dan de dag van gisteren! Al is het wel pittig oceaanzeilen!

donderdag 4 december 2014

Atlantische Oversteek Dag 3 - een klaagzang

Atlantische Oversteek Dag 3 - een klaagzang

Alles gaat goed! Met ons en met de boot. Maar voor ons gevoel zit het niet mee. Hier komt de klaagzang, straight up!

We gingen uit La Gomera weg met een goed weergat. Maar het weer doet waar het zin in heeft. Eenmaal onderweg veranderde de voorspelling al gauw en een gebied met veel wind zou dit weekend naar het zuiden zakken, onze kant op. Windkracht 8 - 9 zitten we niet op te wachten dus verlegden we onze koers meer naar zuid in plaats van zuidwest. Hiermee zouden we op de rand van het gebied kunnen blijven met windkracht 7. Gelukkig werd woensdag duidelijk dat het gebied toch minder zuid zou komen. Dat leek goed nieuws en wellicht reden voor blijdschap. Maar de derde nacht was zwaar. De wind werd minder en minder en de zeilen klapperden meer en meer. En dat is iets om gek van te worden. Iets wat geen pen kan beschrijven als je het niet zelf hebt meegemaakt. Het zou een goede martelmethode kunnen zijn. Tot 2 keer toe hebben we alle zeilen gestreken en gehesen. Niet goed voor je nachtrust als je je schamele 4 uurtjes slaap ook nog eens moet onderbreken om het zeil te strijken. We werden vanochtend dus gebroken wakker. Leon haalde het nieuwe weerbericht op en ja hoor. Weer een verrassing. Op ons pad komt vanaf zondag een groot gebied van windstilte. En windstilte is erger dan veel wind. Met windstilte rolt de boot van haar linkerzijde naar haar rechterzijde. Buiten klapt alles op en neer. Zeilen is uiteraard onmogelijk en we hebben maar beperkt diesel. Dus wat nu? We hopen maar dat het weerbericht morgen weer anders is. Dat is het namelijk iedere dag tot nu toe geweest.

Misschien valt het allemaal best wel mee als je het door een objectieve bril bekijkt. We hebben 2 etmalen lekker gezeild en ook met de motor maken we goede voortgang. We hebben inmiddels 350 mijl afgelegd. De zee is rustig. Dat wil zeggen, we slingeren wel op de oceaandeining, maar de deining is maar een meter of anderhalf. De luchten zijn een spektakel van wolken; regenwolken, sluierwolken, schaapjeswolken. Tussendoor is het lekker zonnig. Waarschijnlijk lijden we onder het inslinger-syndroom. De eerste dagen op zee zijn altijd wennen. We worden gelukkig niet zeeziek. Maar zijn wel katterig, hebben hoofdpijn, weinig fut. Dat is ook een van de redenen om geen tussenstop te willen maken, dan moeten we immers weer opnieuw inslingeren. Maar als de windstilte in de kaarten blijft staan, dan moeten we misschien alsnog naar de Kaap Verden uitwijken. Morgenvroeg weten we hopelijk meer! Wordt vervolgd?.

woensdag 3 december 2014

Atlantische oversteek Dag 2

Atlantische oversteek Dag 2

Het tweede etmaal is een feit! We hebben nu 225 mijl op de teller staan. Het was een etmaal heerlijk zeilen. Het schijnt dat windkracht 5 de perfecte wind is en dat was het. De hele nacht zo´n 5 knoopjes voortgang met een rif in het zeil. Het was een rustige nacht waardoor we de gemiste uurtjes slaap uit de eerste nacht konden inhalen. Gisteren voelden we ons allebei nog niet echt top. Maar vanochtend werden we goed uitgerust wakker.

De nacht was helder met een schitterende maan. Dat is mijn recept voor afdwalende gedachten. Ik heb al vaker een blog gewijd aan mijn deze gedachten. Uitkijkend over de door de maan verlichte golven en de duisternis erachter, gaan mijn gedachten de vrije loop. Deze keer dwaalde ik in gedachten af naar mijn moedertje. Die lieve moeder heeft 19 jaar geleden haar man uitgezwaaid voor een Atlantische oversteek. Papa kocht een boot in de Carieb en wilde die naar Nederland zeilen. Supportive als ze is, stond ze papa uit te zwaaien met in een iedere hand een dochter. Mijn zusje was 11 en ik 12. Terwijl mama in haar uppie de sportschool, mijn ouders runden een sportschool, en het gezin draaiende hield, zat papa dus op zee. Papa voer old school. Geen AIS, geen satelliettelefoons en geen korte golf zender. Alleen een marifoon waarmee hij schepen kon oproepen als deze in zicht kwamen voor een weerbericht. En een hand-gps, de eerste op de markt. Mama moet ongerust zijn geweest, wachtend op bericht van papa's veilige aankomst in de Azoren. Maar daar merkten mijn zusje en ik niets van. Alsof het de gewoonste zaak ter wereld was. 19 jaar na dato, vertrekt haar dochter voor een Atlantische oversteek. Dat moet zenuwslopend geweest zijn. Maar mijn moeder steunde me vanaf dag éen. Heeft het grootste vertrouwen in Leon en mij. Nooit heeft ze gezegd: "Kind, zou je dat nou wel doen"? Je zult denken, waar wil Frieda heen met dit verhaal. Nou, dat zal ik je zeggen. Als een bonk zenuwen hing ik afgelopen maandag huilend aan de lijn bij mama. De ochtend van vertrek en ik kon de zenuwen niet in bedwang houden. En mama, die stelt me gerust. "Kind, jullie hebben het zo goed voorbereid, heb vertrouwen in jezelf, dat hebben wij ook. Het komt helemaal goed". De wereld op z'n kop. Ik steek de oceaan over en mijn moeder stelt mij gerust! Wat een fantastisch mens.

dinsdag 2 december 2014

Dag 1 Atlantische oversteek

Atlantische Oversteek Dag 1

De kop is eraf! De eerste 24 uur zijn achter de rug. We hebben 112 mijl afgelegd in het eerste etmaal. Het lijkt erop dat we een abonnement hebben op een windkracht 7 op dag 1 van een oversteek. Na de oversteek van Biskaje met 30 knopen op dag 1 en de oversteek naar Marokko met een 25 knopen wind, hadden we ook gisteren een aantal uur 25 tot 30 knopen wind. Maar het lijkt wel of Puff dan het meest in haar element is. Met sterk verkleinde zeilen (dubbel rif en kotterfok) dendert ze door het water. De nacht was daardoor voor de bemanning wat onrustig. Gedurende de nacht werd de wind minder en vanochtend viel de wind weg. De motor heeft een paar uurtjes gedraaid, alvorens de wind weer toenam naar een mooie windkracht 5. Die paar uurtjes zonder wind drukte de dagafstand nog wat. Maar het is een mooie score voor de eerste dag.
Het is voor Leon en mij wel wennen, het idee dat we nu 3,5 week geen land zien. Het laatste land dat we zagen (in het donker) was El Hierro, het meest zuidwest gelegen eiland van de Canarische Eilanden. Hierna zal er lang geen land meer komen. Wel zeeën. Zeeën van golven, zeeën van tijd, zeeën van genieten hopen we. Maar nu overheerst nog even het onbehaaglijke gevoel dat we op onszelf aangewezen zijn op die grote oceaan. We zijn overigens niet alleen op pad. De Ojalá en Windoversea varen voor ons, ze zijn beide iets sneller dan wij. Met de Ojalá hebben we dagelijks meermalen contact. En dat geeft een fijn gevoel! Kortom, alles gaat goed! Morgen weer een update.

maandag 1 december 2014

Bestemming Martinique...Let´s kick ass!

Er is geen tijd meer om een uitgebreid blog te plaatsen. Er is ook niets meer te zeggen. Niets dat ik niet al eerder geschreven heb. Er zijn zenuwen, en is respect, er is groot ontzag. Maar meer nog, er ligt hier een Jan Haring die nog nooit zo ready geweest is voor de grootste uitdaging van haar leven. En er zijn hier twee mensen die meer klaar zijn voor deze overtocht dan ze ooit zullen zijn. En dus is het tijd. Tijd om te vertrekken. Tijd om te gaan.

We gooien zometeen los met bestemming Martinique. We hopen daar rond de Kerst aan te komen. Realistischer is dat we net ná de Kerst aankomen. Onderweg zullen we op ons blog korte updates schrijven. Techniek staat voor niets. Maar het kan zo zijn dat die techniek het laat afweten. Dus wees niet ongerust als er geen berichten verschijnen. 

Aan iedereen alvast hele fijne feestdagen. Cya on the other side. 

LET´S KICK ASS!!!!!!!!!!!!!!!!!!!